علی سنایی - استادیار دانشگاه سمنان

فیزیکالیسم بر پایه ی این انگاره شکل می گیرد که فیزیک کامل ترین علم است و توان تبیین و پیش بینی همه چیز را دارد. در این نوشتار پس از شرح و توضیح ایده ی اصلی فیزیکالیسم و روش های تعیین امر فیزیکی، وجوه اشتراک و اختلاف فیزیکالیسم پسینی و پیشینی را بر می شمریم. فیزیکالیسم پسینی که تعبیر دیگری از تحویل گرایی است رابطه ی امر فیزیکی و ذهنی را با رجوع به شواهد تجربی و فیزیکالیسم پیشینی - که تعبیر دیگری از نگرش غیرتحویل گراست - رابطه امر فیزیکی و ذهنی را برحسب استنتاج منطقی و بدون رجوع به تجربه، تعیین می کند. پس از بررسی و مقایسه ی فیزیکالیسم پیشینی و پسینی به این نتیجه می رسیم که نقطه ی ثقل اختلاف این دو نگرش در مفهوم «خاصه ی ذهنی» است. در نهایت، به بررسی و تحلیل انتقادی مفهوم «خاصه ی ذهنی» و لوازم آن در فلسفه ی ذهن معاصر خواهیم پرداخت.

فیزیکالیسم پسینی، فیزیکالیسم پیشینی، خاصه ی ذهنی، دوگانه انگاری خاصه، خاصه، اگوی استعلایی