مهدی ساشورپور - د کتری شهرسازی، استاد یار دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم و تحقیقات زنجان، گروه شهرسازی، زنجان، ا یران.
ابراهیم الیاسی - کارشناس ارشد طراحی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم و تحقیقات زنجان، گروه شهرسازی، زنجان، ا یران.

محیطهای طبیعی درون شهری از مهمترین ساختارهای بومشناختى شهرها به شمار میآیند که اگر به درستی و در ارتباط با ساختارهای بومشناختى فراشهری برنامهریزی شوند، ضمن خلق فضاهای عمومی و پویای شهری موجب استمرار فرایندهای طبیعى از جمله جریان آب و هوا و حرکتموجودات در درون شهرها میشوند. در این میان مسیلها و رودخانههای شهری، به عنوان فضاهای پنهان، فرصتهایی هستند که بیتوجه رهاشده اند و با توجه به کمبود فضاهای سبز و باز در شهرها و به رغم پتانسیلهای فراوانی که دارند استفاده کامل و درخوری از آنها نمیشود. متأسفانه در اغلب شهرهای ایران بطور شایسته به این عامل توجه کافی نشده و عرصه رودخانهها با پتانسیلهای بالا برای کاربریهای متناسب با بافت مجاور، بدون استفاده باق ییمانده است و لذا ضرورت توجه به ارتباط و توازن میان محیط طبیعی و محیط انسانساخت بیش از پیش احساس میگردد. با توجهبه مطالعات صورتگرفته در محدوده حاشیه رودخانهها دارای پتانسیل بسیار بالا یی جهت بهبود سیما و منظرشهری م یباشد و همچنین قابلیت خلق فضاها یی برای بروز تعاملات اجتماع را دارا م یباشد. ا ین پژوهش درصد «باز زندهسازی » حاشیه رودخانه شهری مهاباد واقع در شهرستان مهاباد از توابع استان آذربا یجانغربی با رو یکرد پا یداری از منظر طراحی شهری م یباشد. در ا ین خصوص کیفیت بخشیدن به فضاهای جمعی و دارای سرزندگی تشو یق به دوباره زنده کردن شهرها با توجه به هویت شهری، ا یجاد انگیزهای برای مشار کت مردم از جمله اهداف پژوهش م یباشد. در ا ین پروژه برای جمعآوری اطلاعات از دو روش، میدان ی )تکنیک مکانسنجی (، سوات ) SWOT ( و کتابخانهای استفاده شده است. در روش نظری )تحقیقات اسنادی و کتابخانهای( با رجوع به منابع فارسی و انگلیس موجود )کتب، نشریات، نتایج همایشها وکنفرانسها( و همچنین پایگاهها شبیه پردازش مربوطه اطلاعات لازم گردآوری گرد ید. در روش میدان با استفاده از تکنیک مکانسنجی )در ا ین روش تعدادی از سؤالات مرتبط با موضوع مطرح و پس از پخش در میان مردم و ارزیابی ، د یدگاه آنان را مبنای طراحی قرار م یدهیم.( در روش SWOT ، به نقاط قوت، ضعف، تهد ید و فرصت، در ابعاد کالبد- فضا یی، اجتماع و ز یستمحیط محدوده مورد نظر پرداخته شده است. یافتههای پژوهش در نها یت به صورت دستورالعملهای اقدام م یباشد که در راستای بهبود بخشیدن به کیفیت فضا است. ا ین پژوهش در زمینه ز یستمحیطی ، کالبدی- اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ، معیارها و ز یر معیارها ی طراحی ارائه م یدهد

طراح شهری، رودخانههای شهری، منظر شهری، توسعه پا دار، رودخانه مهاباد