الناز شاهعلی نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل
معصومه یعقوبی سنقرچی - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

چالش معماری پایدار یافتن راه حل جامع برای ملاحظات محیطی و بدست آوردن سطح کیفیت زندگی و ارزش های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و آسایشی می باشد . دلبستگی به مکان کیفیتی عالی است که مهمترین ابعاد رابطه انسان ومکان را تشکیل می دهد و در آن انسان در تعامل با محیط به آن معنا بخشیده و به آن دلبسته می شودکه این امر می تواند از بالاترین اهداف پایداری باشد . در طول چند دهه اخیر کاهش مرگ و میر ناشی از بهبود وضعیت بهداشتی و افزایش امید به زندگی سبب افزایش تعداد سالمندان در دنیا گردیده که این امر در آینده نیز شتاب بیشتری خواهد یافت . تفکر درباره زندگیدر خانه سالمندان برای سالمند، ایجاد حس انزجار و تنفر میکند؛ چراکه خانه سالمندان معمولاً یادآور ناتوانی و ناکارآمدی سالمند در فرهنگ ایران می باشد. افراد سالمند سرای سالمندان را مکانی برای انتظار مرگ میدانند و شدیداً در آنجا احساسپوچی میکنند. این پژوهش تحلیلی توصیفی بوده و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش اسنادی صورت گرفته است، تا نقش – عوامل مختلف در افزایش حس دلبستگی به مکان به منظور ارتقاء کیفیت کالبدی مجموعه جهت افزایش کیفیت روانی ورضایتمندی سالمندان، مورد بررسی قرار گیرد. نتایج تحقیق نشان میدهد دلبستگی به مکان عامل اساسی در جهت ایجادفضاهای ایدهآل، ایجاد هویت و معنادار شدن محیط زندگی سالمندان و جلوگیری از انزوا و افزایش مشارکت، تعامل و رضایت از زندگی میباشد. انسان محور اصلی پایداری است و حتی اگر بهترین شرایط زندگی را هم فراهم آورد، تا زمانیکه حس تعلق به مکان نباشد، آن محیط برایش پایدار نخواهد بود؛ در صورتیکه در صورت وجود دلبستگی به مکان انسان خود در جهت حفظ آن مکان کوشیده و پایداری حاصل خواهد شد.

سالمند، دلبستگی به مکان، پایداری