نقش فضا در معماری ایرانی

معماری ایران به عنوان وجهی از فعالیت اقوام ایرانی برای شکل دهی فضاهای عمومی و خصوصی با قبول چهارچوب های فرهنگ ایرانی و به منظورتحکیم و تعالی ارزش های همان فرهنگ عمدتا با تکیه در ماده جوهری آن یعنی فضا، بیان می شود .این ویژگی ها به دو دوره معماری ایران یعنیدوران باستان و دوران اسلامی تعلق دارند. سازماندهی فضا در معماری ایران براساس حضور و درک یک شبکه سه بعدی نامرئی تنیده در درونتمامی فضاهای خرد و کلان صورت می گرفته که طیف گسترده ای از تمامی فعالیت های آدمی از فکر کردن و تماشای گل و گیاه گرفته تا برگزاری مراسم پرجمعیت بوده است. این مقاله سعی دارد وجهی از معماری ایرانی را فراسوی علوم محض، بازخوانی کند. نرام فضایی همان واقعیت روحانی بود، که در نسبت با آنچه جا می خواندیم همه جا بود نظامی که به جای انکه قرار گیرد قرار یداد و استقرار می بخشید براساس مستندات، نظام فضایی معماری ایرانی که با برداشت و الگو پذیری از ساخت و نظام فضایی عالم شکل می گرفت، انواع و ساختاری سه گانه داشته است. انواع آن شامل سلسله مراتب مفهومی، مرکزی و محوری بوده و دارای ساختار جهت گیری، مرکزگرایی و محوریت عمود ی بوده است .نظام فضایی پس از تجسد در وجه ملموس و کالبد معماری شکل های مختلفی را می نمایانده است

Keywords:

معماری ایران , فرهنگ ایرانی , فضا , الگو , مرکزگرایی