مهسا موسی پور - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، موسسه آموزش عالی اقبال لاهوری مشهد
مریم خزاعی - دکترای معماری، استادیار موسسه آموزش عالی اقبال لاهوری مشهد

رابطه انسان و محیط پیرامون او همواره از دغدغههای طراحان بودهاست. بنا به هرم نیازهای مازلو، نیاز به خلوت مانند دیگر نیازهای پایه وفیزیولوژیک انسان، اهمیت بالایی دارد؛ چراکه خلوت بستر لازم برای پاسخگویی به سطحی از نیازهای دیگر آدمی را نیز فراهم میکند و در نهایتبه ارضای نیازهای دیگری چون خودشکوفایی، خود ارزیابی، و عزت نفس، امنیت و ... منجر میشود که در شکلگیری جامعهای سالم تاثیرگذاراست. شناسایی و تامین مکانهایی در جهت پاسخگویی به نیازها، به ویژه در شرایط امروزی و زندگیهای جمعی، سبب ارتقای کیفیت زندگی و افزایش حس رضایت افراد از محیط زندگی میشود؛ افراد خواهان فضاهایی مرتبط با احساسات و نیازهایشان هستند که تا حدی از تنشها و تعارضات جلوگیری شود. از آنجا که پژوهش عملی پیرامون مفهوم خلوت کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفتهاست، در این پژوهش ابتدا بهبررسی مفهوم خلوت، ویژگیهای آن و تعبیری از خلوت منفی در فضای عمومی )زندگی جمعی( به صورت نظری پرداختهمیشود؛ در نهایت،فضاهای دارنده خلوت منفی در نمونهی فضای باز مجتمع مسکونی ششصد دستگاه مشهد به روش مصاحبه و مطالعات میدانی و تحلیلی بررسی میگردد. تا با شناخت اینگونه فضاهای منفی، به خلق فضاهایی دارای خلوت بهینه و افزایش کیفیت و رضایت زندگی افراد بپردازیم

خلوت ، خلوت منفی