اکرم ملکیان - دانشجوی کارشناسی ارشد مجموعه علوم اجتماعی ، گرایش جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک

طی دهه های اخیر به تدریج محلات نابسامان و سکونتگاههای غیررسمی ، به طور عمده در حاشیه شهرهای بزرگ کشور، خارج از برنامهرسمی توسعه شهری و به صورت خودرو شکل گرفته و گسترش یافته است . از دیرباز و در همه تمدنها، شهرنشینی یکی از مشخص تریننمود تکامل جوامع انسانی بوده است . با شروع انقلاب صنعتی و به دنبال آن گسترش شتابان شهرها، جوامع انسانی ساکن در آنها بامشکلات فراوانی مواجه شدند. اسکان غیررسمی در ایران مانند بسیاری از دیگر کشورهای جهان، پدیده ای روبه رشد می باشد کهشهرهای کشور را با مسایل جدیدی روبرو ساخته است. اسکان غیررسمی، به سبب ایجاد فقر و گسترش آن و نیز به مخاطره انداختنمحیط زیست و تحمیل هزینه های سنگین برای حل مشکلات، تهدیدی جدی برای پایداری و انسجام جامعه شهری تلقی می گردد. ازاین رو، سکونت گاههای غیررسمی به عنوان آیینه تمام نمای مسائل شهری، جایگاه و اهمیت خاصی در تحقیقات علمی پیدا کرده است.شهر آران وبیدگل نیز به عنوان یکی از شهرهای کشور می باشد که با پدیده اسکان غیررسمی مواجه است. از جمله سکونتگاه هایغیررسمی در شهر آران و بیدگل، محله یحیی آباد است که در این پژوهش به بررسی آسیب شناسی کالبدی و ناامنی آن در فضاهایشهری پرداخته می شود . بدین ترتیب ابتدا منطقه مورد مطالعه با استفاده از نرم افزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی و گوگل ارثبررسی و موقعیت یابی شده و توزیع فراوانی ، درصد گرایش به انحراف و کجروی اجتماعی و ناامنی بررسی می شود. مطالعات نشان دادگرایش به انحرافات اجتماعی (مصرف سیگار ، مصرف مواد مخدر و...) در محلات حاشیه نشین بیشتر غیر حاشیه نشین می باشد که همهاین عوامل دست به دست هم داده و باعث بروز ناامنی در فضای شهری آران و بیدگل شده است.

سکونت گاه های غیررسمی ، ناامنی ، فضاهای شهری ، سیستم اطلاعات جغرافیایی ، آران و بیدگل