بهشته محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات جوانان دانشگاه مازندران، نویسنده مسئول
محمود شارع پور - عضو هیات علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه مازندران

تعاملات اجتماعی در فضاهای شهری یکی از مهم ترین نیازهای جامعه می باشد. طراحی شهری و چیدمان فضایی یک جامعه، نشاندهنده میزان شکل گیری تعاملات اجتماعی آن می باشد. فضاهای عمومی را می توان به دو دسته مردم گرا و مردم گریز تقسیم کرد.هدف مقاله حاضر بررسی ویژگی های فضای عمومی برای حضور و یا عدم حضور مردم برای تعاملات می باشد. بدین منظور، از روشاسنادی و کتابخانه ای استفاده گردیده است و به برخی نظریه ها در این زمینه اشاره شده است. با مروری بر مطالعات انجام شده، می توانعوامل اثرگذار را به طور کلی به دو دسته ی؛ ویژگی کالبدی یا عینی و ویژگی های ذهنی یا عوامل درونی تقسیم کرد. در زیر مجموعهعوامل ویژگی کالبدی یا عینی؛ دید و منظر شهر، ریخت شهر، نحوه چیدمان فضا یا عناصر طبیعی، مصالح، آثار هنری و مبلمان شهری، ویا با بررسی کیفیت شهر از جمله: کیفیت تسهیلات شهری، کیفیت محیط اجتماعی، کیفیت اقتصادی و کیفیت محیط مورد بررسیپژوهشگران قرار گرفته است. اما در زمینه عوامل درونی یا ویژگی های ذهنی مورد بررسی؛ تنوع، رنگ، روشنایی و نشانه و یا به صورت؛تصورات مردم از شهر، خاطرات، امنیت در شهر، تکرار رویدادها، رویاها و عوامل دیگری چون: فعالیت گروه ها، همگانی بودن، مشارکتیبودن و دیدارگاه بودن مورد بررسی قرار گرفته است. بدیهی است که هرگونه برنامه ریزی و طراحی شهری، بدون توجه به مجموعه ی اینعوامل، امکان شکل گیری فضاهایی با تعاملات اجتماعی وجود نخواهد داشت.

فضاهای عمومی، تعامل اجتماعی، چیدمان فضایی، کیفیت شهر