آناهیتا مقبلی - دانشیار ،گروه هنر، دانشگاه پیام نور، جمهوری اسلامی ایران
سمیه رحمتی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نورتهران

یکی از بارزترین و اصیل ترین معانی در مبانی فکری و اندیشه ی شیعی، اصل عدالت است .عدل در هنر و معماری اسلامینیز تجلی یافته است. در این مقاله در جهت بازخوانی مفاهیم نهفته در معماری ایرانی–اسلامی و در راستای اصل عدالت شاخص های منتجاز آن به عنوان اصول اولیه و پایه در معماری لحاظ و سپس مصادیق آن در خانه ایرانی -اسلامی بررسی شده است .در این میان اصولیچون هماهنگی، تعادل، وحدت، تناسبات، حد و حریم، تقارن، توازن، سلسله مراتب و اصول ایستایی به عنوان نمودهای عدل در خانه هایایرانی بازشناسی گردیدهاند .در حقیقت هدف از این گفتار سیر از صورت به معنا در جهت خوانش یکی ازاصول اولیه دین مبین اسلام وتجلی این مفهوم در خانه های ایرانی می باشد که در نهایت نشانگر شناخت عمیق معمار ایرانی از اصول و حکمت اسلامی در انتظام بخشیفضا بوده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده است.

خانه ایرانی-اسلامی، عدالت، معماری اسلامی، هنر اسلامی