فاضل خالقی بارنجی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، گروه زمین شناسی،تبریز ،ایران
اصغر جاهدی - دانشگاه آزاد اسلامی ،واحد تبریز، گروه زمین شناسی ،تبریز ،ایران

جهت بررسی و تشخیص خصوصیات هیدروژئوشیمیایی، تعداد ۸۷ نمونه آب زیر زمینی از منابع آبی دشت مرند (شامل چشمه، چاه و قنات) در سپتامبر ۲۰۰۹ برداشت شده که پس از آنالیز شیمیایی بوسیله روشهای آماری تجزیه و تحلیل گردید. این نمونه ها در ناحیه ای به وسعت حدود km ۸۰۰ جمع آوری و برای کاتیونها و آنیونهای اصلی آنالیز شدند. غلظت TDS ، Na ،K ،EC و ... در برخی مکانها بالا است. رخساره های اصلی هیدروژئوشیمیایی عمده بر اساسی نمودار پایپر بصورت CaNaHCO3, NaCl و CaCl , CaHCO3 و CaMgCl تعیین شده است. اغلب نمونه ها برای مصارف خانگی مناسب نبوده و از استانداردهای آب آشامیدنی برخوردار نیستند. بر اساس نمودار شوری US اکثر نمونه ها در محدوده C3S1 قرار می گیرند که نشانگر شوری متوسط به بالا و درصد سدیم پایین در آب زیر زمینی است. حدود یک پنجم نمونه های آب زیرزمینی محتوای Na% بالایی داشته و برای مصارف آبیاری مناسب نیستند. به دلیل کاهش متوسط تراز آب زیرزمینی ناشی از برداشت بی رویه همراه با گسترش فعالیتهای انسانی مثل توسعه منابع کشاورزی و شهر نشینی و کیفیت آب زیر زمینی در دشت مرند با نهدید جدی مواجه است.

هیدروژئوشیمی، نمودار پایپر، فعالیت های آنسانی ،کیفیت آب زیرزمینی ، دشت مرند، ایران