بررسی شخصیت زال و خاندان وی در بین متون(باتکیه برذکر اختلافات وقایع با شاهنامه)

شاهنامه فردوسی، شناسنامه قوم ایرانی و آینه تمام نمای فرهنگ و آداب و رسوم این قوم فرهیخته می باشد. فردوسی در این اثر ارزشمند پهلوانان بزرگی را پرورانده که هر یک به سهم خویش نمایانگر ارزشها و باورهای تمام مردم این مرز و بوم می باشند.زال،یکی ازپهلوانان بزرگ شاهنامه است که داستان زندگی وی در شاهنامه و متون تاریخی قابل دسترس از دوران قبل و بعد اسلام با اختلافاتی آمده است و تا آنجا که نگارندگان این نوشتار جسته اند؛تاکنون در رابطه با اختلافات موجود در شاهنامه و متون تاریخی دیگر که از شخصیت زال یادکرده اند؛پژوهشی صورت نگرفته؛بنابراین، نوشتارحاضربا این رویکرد می تواند راهگشای پژوهشگران باشد.در این جستار ابتدا مختصری از داستان زال در شاهنامه آمده است؛آنگاه وقایع و اختلافات موجود در متون تاریخی،مثل تاریخ ثعالبی و تاریخ سیستان و سایر متون که درآنها داستان زال آمده است مورد تحلیل وبررسی قرار گرفته اند.نتایح حاصل ازپژوهش نشان می دهدکه روایت زال و خاندان وی در بین متون دیگر و شاهنامه دارای اختلافاتی است وعلت این اختلافات به این دلیل است که شاهنامه در درجه اول یک داستان حماسی است نه منبعی صرفاً تاریخی ودرکنار ارزش تاریخی خود یک متن ادبی است و همین ادبیت متن باعث اختلاف با متون و منابع تاریخی دیگرشده است.استفاده ازمنابعی غیر ازمنابع طرف مقابل عاملدیگر اختلافات موجود است.

Keywords:

شاهنامه , زال , متون , تاریخ و اختلاف نگاه ها