معصومه ذوقی کودهی - دانشجوی دوره دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علوم و تحقیقات ساوه

در این پژوهش که با هدف کلی بررسی جایگاه مفاهیم مربوط به حقوق شهروندی در بوستان و اندیشه ی سعدی شکل گرفته است، تلاش شده با انطباق نظریه های این مصلح بشری با نگاه جهانی حقوق شهروندی، ابعاد و زوایای تازه‏ای از اندیشه های سعدی بررسی گردد. در ضرورت و اهمیت بحث اینکه،سعدی چهره ای جهانی است و جایگاه وی در میان جامعه شناسان، سیاستمداران و حتی مردم عادی جایگاهی والا و ستودنی است. او مبشر صلح و دوستی و هم و غمش از بین بردن خشونت ها و سوء تفاهم ها از اذهان و نفوس جامعه ی بشری است. از جمله علل انجام این پژوهش،توجه اندیشمندان حوزه های دیگر برای استفاده از این ادب و فرهنگ در خصوص تبیین نظریات علمی و نیز تطبیق مضامین بکر و ناب این فرهنگ با دستاوردهای علمی ، حقوقی و معرفی بزرگان ادب پارسی به عنوان الگوهایی برای ارائه‏ی تفکرات انسان دوستانه و همنوع گرایانه به جهانیان در عصر حاضر بوده است. روش تحقیق در این مقاله توصیفی - کتابخانه ای و با تکیه بر رویکرد تفسیر و تحلیل است که با تلاش در کتاب بوستان به روش اسنادی صورت گرفته است. پیشینه ی اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻻتی ﭘﺮاﻛﻨﺪه و اﺟﻤﺎلی درﺑﺎره حقوق شهروندی ﺑﺮمی ﮔﺮدد؛ اﻣﺎ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺗﺤﻘﻴقی ﻣﺪون و داﻧﺸﮕﺎهیدر اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺻﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ است. اﻫﻤﻴﺖ اﻳﻦ ﺟﺴﺘﺎر در ﺑﺮرسی ﻣﻮﺷﻜﺎﻓﺎنه شاخصه های حقوق شهروندی در بوستان سعدی اﺳﺖ ﻛﻪمی ﺗﻮاﻧﺪ در ﺗﺒﻴﻴﻦ اﻟﮕﻮﻫﺎیی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای حاکمان اﻣﺮوز ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ. یافته های پژوهش نشان می دهد توجه سعدی به مقوله حقوق شهروندی عمدتا به وسعت اندیشه، ریشه در اجتماعی بودن، زندگی و تربیت سعدی بر می گردد. نتایج برآمده از اشعار این شاعر نشان می دهد که سعدی اندیشه ای بشری و جهانی و به دور از تعصب و قشری گری داشته و توصیه به صفات نیکی چون مدارا، عدالت، بخشش، احسان و تساهل و تسامح و ... که زمینه ساز برقراری حقوق شهروندی است در بوستان سعدی جایگاهی خاص دارد.

شهروند٬حقوق شهروندی ، انسان معاصر٬ سعدی ٬بوستان