سید کاظم موسوی - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهرکرد
محبوبه زمانی بروجنی - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی

فولکلور به معنای دانش و فرهنگ عوام از شاخه های مردم شناسی به شمار می رود و بیانگر آمال و شیوه فکر و ارزشهای فرهنگی یک ملت است و مجموعه ای است از عادات و سنن و افسانه ها، قصه ها، اعتقادات و خرافاتی که در عمل سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود. علاوه بر پژوهشگران و محققان، از دیگر حافظان فرهنگ و سنن عامه، شعرا و ادیبانی هستند که مجموعه آداب و رسوم مردم هم عصر خود را در آثار خود ثبت و ترسیم می کنند. مهدی اخوان ثالث، شاعر پر آوازه و موسیقی پژوه ایرانی است که اشعار او زمینه اجتماعی دارند وی بویژه در اشعار کلاسیک خودتوجه خاصی به فرهنگ عامه داشته و مؤلفه های گوناگون فرهنگ عامه را در آثار او می توان مشاهده کرد. در این مقاله کوشش شده پس از ارائه تعاریف و ویژگی های مربوط به فولکلور و ادبیات عامه، فرهنگ عامه در دو مجموعه شعر سنتی اخوان ثالث (مجموعه ارغنون و مجموعه ترا ای کهن بوم و بر دوست دارم) مورد بررسی قرار گیرد. سپس با روش توصیفی-تحلیلی نمونه هایی از این عناصر ذکر شده و در پایان بازتاب فرهنگ و باورهای عامیانه در این دو مجموعه شعر که اولین و آخرین مجموعه های شعری اخوان هستند مقایسه شود.

اخوان ثالث، فولکلور، ارغنون، ترا ای کهن بوم و بر دوست دارم، فرهنگ عامه