عبدالرحمان خالص اف - کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی موسسه زبانوفرهنگشناسی جامعه المصطفی(ص) العالمیه – از کشور تاجیکستان

میرزا عبدالقار بیدل، عارف، فیلسوف و شاعر خیال پرداز و نکته سنجی است که در اوایل نیمه ی دوم قرن یازده هجری قمری در ولایت بنگاله ی کشور هندوستان در خانواده ی اهل زهد، ذوق و ادب به دنیا آمد، اگرچه اجداد ایشان از ماوراءالنهر بوده اند. ایشان در زمانه ی خویش سرآمد شعرای سبک هندی بود. بعضی هم اسلوب و سبک خاصی را به ایشان نسبت داده و به آن سبک بیدلی می گویند. به هر حال سبک ایشان، چنان جذاب و دلچسپ بوده است که اشعارش پس از رحلت او، در دیگر کشور ها بر سر زبان ها افتاده است و خاص و عام اشعارش را به مناسبت های مختلف زمزمه کرده و از آن بهره ها برده و می برند. مردم ماوراءالنهر، خاصه مردم تاجیک که زبانشان فارسی تاجیکی است، از اشعار و افکار بیدل که به زبان فارسی سروده است و حدوداً پنجاه سال پس از درگذشت ایشان به سرزمین تاجیکستان رسیده بهره ها برده اند، بنابر این، چگونگی جایگاه بیدل در کشور تاجیکستان از لحاظ شناخت و شعرایی که در این کشور از بیدل پیروی نموده اند سؤال اصلی این مقاله است. توصیف و بررسی نظرات علما و دانشمندان در مورد بیدل و پیروان ایشان در تاجیکستان راهی برای ارائه ی پاسخ به سؤال مذکور است. هدف، بیان و برجسته سازی جایگاه بیدل در تاجیکستان است.آشنایی با بیدل و آثار او، چگونگی ورود آثار و افکار بیدل در تاجیکستان وآشنایی با پیروان بیدل در تاجیکستان از یافته های این پژوهش می باشد.

تاجیکستان، بیدل، بیدل گرایی، بیدل شناسی و بیدل پژوهی