رضوان رحیمی - دکترای ادبیات حماسی از دانشگاه شیراز مدرس مرکز آموزش و پژوهش استانداری فارس، استاد دانشکده فنی مهندسی شهید باهنر شیراز و پاسارگاد شیراز

کاریکلماتور از انواع ادبی معاصر و زیرمجموعه ی طنز است که در آن برای آفرینش تصویرهای شاعرانه با مضمون های خاص از بازی های زبانی بسیار استفاده می شود. در این نوع ادبی برای ریشخند کاستی ها و بحران های اجتماعی با بهره گیری از صورخیال و تصویرسازی شاعرانه، مضمون های تأمل برانگیز مطرح می شود؛ هدف اصلی آفرینشگر آن است که نه تنها با غافلگیر کردن مخاطب او را به خنده وادارد، بلکه او را به تأمل و تفکر درباره ی مفهوم-های مهم فلسفی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی وادارکند. در این پژوهش که به شیوه ی تحلیلی-توصیفی انجام شده، ضمن تعریف«کاریکلماتور» و اشاره به چگونگی پیدایش این نوع ادبی و ویژگی های طنز با درنگ بر مضمون پردازی و تصویرسازی های شاعرانه، انواع آن(زبانگرا،تصویرگرا، معناگرا) معرفی شده و در مقایسه ی با دیگر نثرهای ایجازی (مثل،کلمات قصار، طرح) ویژگی های آن تعریف شده و شگردهای ادبی شاعرانه در آفرینش آن و انواع آرایه هایی که برای مضمون سازی طنز مناسبند و به علت به هم ریختن قراردادهای ذهنی، موجب آشنایی زدایی و شگفتی می شوند، بررسی شده است

طنز،کاریکلماتور،تصویرسازی، بازی زبانی،آشنایی زدایی،ایجاز