مهشید نیازی ابکوه - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی
فخرالدین ابوئیه - مربی و عضو هیئت علمی دانشکده حقوق دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دامغان

بزه دیده شناسی جنبش نوین در حوزه جرم شناسی است. بزه دیده شناسی به هر مسئله ای که مربوط به بزه دیده باشد توجه می کند. بزه دیده شناسی اولیه شاخه ای از جرم شناسی، علت شناسانه است که در آن نقش بزه دیده در وقوع جرم و به عنوان یکی از علل و عوامل ارتکاب جرم از سوی بزهکار بررسی و در کنار سایر علل و عوامل جرم قرار می گیرد و در مقابل بزه دیده شناسی پیشگیرانه به عنوان شاخه ای از جرم شناسی پیشگیرانه شیوه های پیشگیری از بزه دیدگی را بررسی و مطالعه می کند. بزه دیده شناسی حمایتی (ثانویه) در اثر تحول و توسعه بزه دیدگی اولیه به وجود آمده است که بهتر ساختن سرنوشت بزه دیده با ارائه کمکف حمایت های مادی و معنوی و جبران خسارت های وی می باشد. برنامه های بزه دیده شناسی یا عدالت ترمیمی، بزه دیده، بزهکار و دیگرانی که به نحوه تحت تأثیر واقع شده اند را قادر می سازد که در مقابله با جرم دخالت مستقیم داشته باشند. دولت و حقوق دانان نیز همانند تسهیل کنندگانی هستند که هدفشان پاسخگویی، بزهکار، بازسازی آسیب های وارد شده به بزه دیده و همیاری کامل بزه دیده، بزهکار و جامعه است.

بزه دیده، بزه دیده شناسی، بزه دیده شناسی علمی (اولیه)، بزه دیده شناسی حمایتی (ثانویه) عدالت ترمیمی