ولی شیرپور - مربی گروه حقوق دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
محمدرضا شاهی شاوول - کارشناسی ارشد فقه و حقوق اسلامی و مدرس دانشگاه پیام نور واحد پارس آباد، تهران، ایران
سجاد قاسم زاده - کارشناسی ارشد جزا و جرم شناسی و مدرس دانشگاه پیام نور واحد پارس آباد، تهران، ایران

وکالت یکی از نهادهای حقوقی قدیمی است که سابقه تاریخ طولانی دارد و نمی توان آنرا منحصر به دوره ای خاص دانست. تاریخ پیدایش وکالت مربوط به زمانی است که دیگر مردم قادر نبودند اختلافات خود را با زور حل و فصل نمایند، یعنی زمانی که قانون مدنی برای حل و فصل نوشته شد و قاضی تعیین گردید وجود وکیل در کنار قاضی ضرورت یافت. تاریخ تمدن و سرنوشت و تکامل اقوام و ملل نشان می دهد مساعدت حقوقی به مردم و ارشاد و راهنمایی آنها در این زمینه، در مواردی که اختلافات مالی یا خانوادگی پیدا می نمودند و همچنین دفاع از آنها در مواردی که به نقض اداب و رسوم یا ارتکاب جرمی علیه اجتماعی یا اشخاص متهم گردیده و تحت تعقیب قرار می گرفتند، هم زمان با داوری و قضا پابه عرصه ی وجود گذاشته است. این امر را برای اشخاص و به نام آنهایی که توانایی لازم را در این خصوص را نداشتند کسانی انجام این کار را بر عهده می گرفتند که از سنن، عرف ها و قوانین و احکام آگاهی لازم را داشته اند. در این مقاله تاریخچه وکالت و تحولات قانونی آن در دو کشور مسلمان (ایران، جمهوری آذربایجان) که بیشترین شیعیان جهان را در خود جادادند و در دهه های گذشته بیشترین تحولات سیاسی و فرهنگی و به تبع آن قانونی را به خود دیده اند بررسی و مورد مطالعه قرار می گیرد.

وکیل، وکالت، تاریخچه وکالت، تحولات قانونی، ایران، جمهوری آذربایجان