حمیرا محرابی - مسول دفتر مطالعات وتوسعه آموزش و پژوهش دانشکده پرستاری ومامایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
رحمخدا جوادی - دانشجوی دکترای مشاوره دانشگاه خوارزمی تهران ایران
مجید وادیخیل - کارشناس ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

هدف پژوهش حاضر پیشبینی کیفیت زندگی کاری معلمان براساس تعارض کار خانواده و تعهد سازمانی بود. جامعه پژوهش شامل همه معلمان زن متأهل است که در سال تحصیلی 93-94 در مقاطع ابتدایی، متوسطه اول و دوم مشغول کار بودند. تعداد 128 معلم زن به روش تصادفی خوشهای چندمرحلهای در پژوهش شرکت داده شدند. نوع پژوهش توصیفی - همبستگی و ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامههای کیفیت زندگی کاری(والتون، 1973 )، تعارض کار خانواده(رستگارخالد، 1385 ) و تعهدسازمانی(آلن و مییر، 1990)بودند . داده های پژوهش با استفاده از ضریب همبستگى پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل نشان داد که خرده مقیاسهای تعارض کار خانواده(تداخل نقش کاری با نقش خانوادگی، خردهمقیاس تداخل نقش خانوادگی با نقش کاری، اضافهبار نقش خانوادگی و اضافهبار نقش کاری) با ابعاد کیفیت زندگی کاری، همبستگی منفی و معنادار دارند. فضای کلی زندگی با هر سه بعد تعهد سازمانی عاطفی، مستمر و هنجاری و تعهدسازمانی کلی همبستگی مثبت و معنادار دارد. رابطه اجتماعی زندگی کاری، - قانونگرایی درسازمان، انسجام اجتماعی زندگی کاری، محیط ایمن و بهداشتی و نمره کلی کیفیت زندگی کاری با تعهد مستمر رابطه مثبت و معنادار دارند. تعهد هنجاری هم با ابعاد توسعه قابلیتهای انسانی، رابطه اجتماعی زندگی کاری، محیط ایمن و بهداشتی و نمره کلی کیفیت زندگی کاری همبستگی مثبت و معنادار دارد. علاوه براین، نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان دادکه تداخل نقش کاری بانقش خانوادگی به همراه تعهد هنجاری و تداخل نقش خانوادگی با نقشکاری قادربه پیش بینی نمره کلی کیفیت زندگی کاری بودند. بنابراین پژوهش حاضر نشان داد که بین مؤلفههای تعارض کارخانواده و تعهدسازمانی باابعاد کیفیت زندگی کاری، رابطه معناداری وجود دارد و مؤلفههای تعارض کار خانواده و تعهدسازمانی، پیش بینی کننده ابعاد کیفیت زندگی کاری هستند.

کیفیت زندگی کاری، تعارض کار با خانواده، تعارض خانواده با کار، تعهد سازمانی