محمدصادق حافظی قهستانی - کارشناس ارشد حقوق خصوصی
شیوا درستان - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی
محمدرضا حافظی قهستانی - مدرس دانشگاه

پژوهش حاضر نگرشی است در خصوص تحلیل و بررسی مرور زمان کیفری در حقوق کیفری ایران بر مبنای قانون مجازات اسلامی مصوب1392 با نگاهی به حقوق فرانسه. مرور زمان از حقوق رومی وارد حقوق فرانسه شد و از حقوق آن کشور وارد حقوق اکثر کشورهای جهان(از جمله ایران) گردید. گرچه در تاریخ قدیم ایران نیز، مرور زمان، در زمان مغول به رسمیت شناخته شده بود. در قوانین قبل از انقلابمرور زمان صریحاً بیان شده بود و انواع آن نیز از مقررات قانون مجازات عمومی و قوانین دیگر قابل استنتاج بود. بعد از انقلاب اسلامیتأسیس مرور زمان با ایراد شرعی مواجه و نهایتاً در سال 1378 ضمن مواد 173 و 174 قانون آیین دادرسی کیفری در پاره ای از جرائمپذیرفته شد. با تصویب قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 برای نخستین بار در این قانون به این موضوع پرداخته شده و به نظر می رسدکه با تصویب این قانون مقررات مرتبط از قانون آیین دادرسی کیفری نسخ ضمنی شده است نظر به اینکه قانونگذار در قانون مجازاتجدید با رویکردی تازه به مسائل و جزئیات این نهاد حقوقی پرداخته در این نوشته به بیان این رویکردها خواهیم پرداخت. مرور زمان بهعنوان یکی از اسباب سقوط مجازات در نظر گرفته شده است که مواد 105 تا 113 قانون مجازات اسلامی 1392 به این موضوع اختصاصیافته است و آثار آن با حکم قانون جریان پیدا می کند که در این پژوهش به شرح مختصری از تعریف مرور زمان و نگرش و دیدگاهمکاتب مختلف نسبت به اجرای آن و علاوه بر آن بررسی انواع مختلف مرور زمان پرداخته شده است که هدف از این پژوهش تحلیل وبررسی مرور زمان طبق مواد قانون مجازات اسلامی بوده است. روش تحقیق به کار رفته در این پژوهش روش علی بوده که با استفاده ازروش کتابخانه ای و ابزار فیش برداری، اطلاعات حاصله تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری شده است.

مرور زمان کیفری، قانون مجازات اسلامی، اسباب سقوط مجازات، حقوق جزا