شرایط عدم مجرمیت مدافع مشروع در دفاع مشروع

مقاله حاضر کنکاشی است در زمینه عدم مجرمیت مدافع مشروع در دفاع مشروع طبق حقوق جزای ایران. عمل مدافع مشروعدر مقام دفاع با توجه به شرایط مقرر در قانون جرم محسوب نمی شود. انجام عمل دفاع مشروع مشروط به داشتن شرایطی ورعایت ضوابطی است، که بدون وجود آن شرایط و قواعد انجام دفاع، خود نوعی تجاوز محسوب می شود. هر کس در مقام دفاعاز نفس یا عرض و یا ناموس و یا مال خود یا دیگرى و یا آزادى تن خود یا دیگرى در برابر هرگونه تجاوز فعلى و یا خطر قریبالوقوع عملى انجام دهد که جرم باشد، در صورت اجتماع یکسری شرایط قابل تعقیب و مجازات نخواهد بود. شرایط مندرج درقانون مجازات اسلامی شامل تناسب دفاع با تجاوز و خطر، در جهت دفع خطر و تجاوز، دفاع مستند به قرائن معقول یا خوفعقلایی باشد، توسل به قوای دولتی بدون فوت وقت عملاً ممکن نباشد، خطر و تجاوز به سبب اقدام آگاهانه یا تجاوز خود فردو دفاع دیگری صورت نگرفته باشد و رفتار ارتکابی برای دفع تجاوز یا خطر ضرورت داشته باشد. باید توجه نمود که دفاع دربرابر تجاوز و یا خطر هنگامی واکنش مشروع قلمداد می شود که هم تجاوز و هم دفاع مطابق اوصاف مذکور واقع شود. بدینمعنا که بعضی از این اوصاف و ویژگی ها را در فعل متجاوز و بعضی را در فعل مدافع باید دنبال کرد. در این قسمت شرایطمختلف انجام دفاع مشروع را در قوانین مجازات اسلامی مصوب 1370 و 1392 بیان خواهیم کرد.

Keywords:

دفاع مشروع , مدافع مشروع , مجرمیت , حقوق جزای ایران