محمدصادق حافظی قهستانی - کارشناس ارشد حقوق خصوصی
محمدرضا حافظی - مدرس دانشگاه

مقاله حاضر کنکاشی است در زمینه عدم حقوق و تکالیف طرفین قرارداد لیزینگ. لیزینگ نوع خاصی از عملیات مالی استکه در فارسی بهترین معنی برای آن، اجاره اعتباری می باشد. در واقع، لیزینگ یک رشته فعالیت اعتباری کاملاً تخصصیمبتنی بر روش اجاره است که در آن نوعی قرارداد با توافق میان دو نفر یا بیشتر - اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی - به منظوربهره برداری از عین یا منفعت کالای سرمایه ای یا مصرفی با دوام که از قابلیت اجاره برخوردار باشد، منعقد می گردد. لذا روشلیزینگ، مجموعه ای از مبادلات اقتصادی مشتمل بر خرید، اجاره و در نهایت، فروش (تملیک) را در بر می گیرد. این قراردادبین شرکت لیزینگ به عنوان مالک یا موجر و متقاضی یا استفاده کننده از تسهیلات، به عنوان مستأجر منعقد می گردد. براساس قرارداد لیزینگ، موجر کالای مورد نظر و نیاز مستأجر (مورد اجاره) را با استفاده از منابع مالی خود از فروشنده یاتولیدکننده تأمین نموده و مورد اجاره را برای مدت تعیین شده در قرارداد (مدت بازپرداخت تسهیلات) به صورت اجاره دراختیار مستأجر قرار می دهد. البته مستأجر اختیار دارد در پایان مدت قرارداد و پس از تسویه، مورد اجاره را تملک نموده یا بهموجر مسترد نماید. چنانچه مستأجر در پایان مدت قرارداد خواستار تملک مورد اجاره باشد، باید مبلغی را که در ابتدای دورهبا توجه به استهلاک و عمر مفید مورد اجاره به عنوان قیمت فروش یا باقیمانده یا ارزش اسقاطی مورد اجاره تعیین گردیدهاست، به موجر پرداخت نماید. هرچند در حال حاضر اکثر شرکت های لیزینگ در ایران، ارزش اسقاطی یا باقیمانده را درمحاسبات برابر صفر فرض می نمایند. بنابراین در مقاله حاضر در پی بررسی حقوق و تکالیف طرفین قرارداد لیزینگ می باشیم.

قرارداد، لیزینگ، لیزدهنده، لیزکننده، حقوق و تکالیف