زهرا فیض - عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور

اخذ برائت از بیمار جهت رفع مسئولیت از پزشک، یکی از مباحث مهم و روزآمد فقه و حقوق پزشکی، است. فقهای امامیه در خصوص ضمان پزشک حاذقی که با رضایت بیمار به معالجه و مداوای وی اقدام می نماید. بدون آن که تقصیری مرتکب گردد، اختلاف نظر دارند. گروهی به عدم ضمان حکم کرده اند؛ و مشهور فقها قائل به ضمان پزشک شده اند و بر این باورند که در صورت عدم اخذ برائت، پیش از اقدام به معالجه، پزشک ضامن خواهد بود. این نوشتار با عنایت به نظرات فقهی و حقوقی به نقد و بررسی دیدگاه اخیر می پردازد. ضامن دانستن پزشک حاذقی که با رعایت موازین علمی و حرفه ای طبابت نموده است. به دور از عدالت است. محقق در این مقاله به این نتیجه رسیده است که صرف رضایت بیمار به انجام درمان برای رفع مسئولیت مدنی از شخص پزشک کافی است و نیازی نیست که جهت برائت پزشک از صدمات وارده به شخص بیمار از وی برائت نامه اخذ گردد. قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، نیز چنین مقرر داشته که در صورت عدم تقصیر پزشک، حکم به عدم ضمان وی می شود، حتی اگر پیش از معالجه، اقدام به تحصیل برائت نکرده باشد.

مسئولیت مدنی، تحصیل برائت، ضمان پزشک، رضایت، تقصیر