سولماز رضایی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان
احسان افشاری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان
علیرضا جزءپیری - گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد هیدج،ایران.
سیده زهره ترابی - گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ،ایران.

انسان از ابتدای سکونت خود در روی کره خاکی همواره احساس نیاز به سر پناه را به خود به همراه داشته است، بنابراین خانه نخستین و قدیمی ترین گونه معماری می باشد. یکی ازمهمترین وجوه سنت معماری گذشته نور و روشنایی با توجه به اقلیم بوده است خانه هایی که در یک سر زمین شکل می گیرد متاثر از شرایط خاص اقلیمی است روش های مختلف و بسیار متنوع تامین نور مناسب درمعماری در بطن اقلیم و آمیخته فرهنگ و خلقیات این مردم و مصالح اولیه نهفته است. دراین راستا در مبحث محیط های مسکونی ومعماری همساز با اقلیم ابعاد پنجره جنس مصالح ساختمانی و شرایط اقلیمی بسیار مهم است که می توان حداکثر صرفه جویی را برای گرمایش و سرمایش های مسکونی به عمل اورد. در این مقاله سعی بر این است که تا با بررسی ابنیه دوره قاجاری بویژه خانه های تاریخی شهر زنجان و گونه مسکونی آن تعداد و ابعاد و اندازه پنجره ها مورد بررسی قرار گیرد که آیا پنجره های خانه های قاجاری با توجه به اقلیم خاص زنجان از یک مدول یا پیمون خاص پیروی میکرده اند؟ در این راستا چند نمونه خانه مسکونی دوره قاجار در زنجان موردبررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این جست و جو دستیابی به استانداردهایی در طراحی ابعاد پنجره می باشد که با دوره های قبل خود متفاوت است و یه عنوان ویژ گی خاص دوره قاجاریه قابل ذکر به شعار میرود.

خانه، پنجره ،دوره قاجار،تناسبات ، زنجان