محمد بابایی اسمعیلی - دانشجو کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، دانشکده معماری و شهرسازی، قزوین،ایران
نوید سعیدی رضوانی - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین.

خیابان ها در مناطق مرکزی شهرها به عنوان عرصه ای مهم جهت حضور شهروندان و برقراری تعاملات اجتماعی مطرح هستند ولی متاسفانه در سالهای اخیر تسلط حضور اتومبیل ها و آسیب های ناشی از آن در این خیابان ها را شاهدیم. در چند دهه اخیر جهت خارج کردن شهرها از تسخیر اتومبیل ها اقدامات متفاوتی صورت پذیرفته است که از جمله این اقدامات پیاده راه سازی در بافت های مرکزی شهرهاست. لذا مدیران شهری درکشور ما نیز به همین منظور در شهرهای متفاوت رویکردی واحد را مد نظر قارار داده اند و خیابانهایی را در مراکز شهرها تبدیل به پیاده راه کرده اند. البته این اقدام بسیار پسندیده و قابل تقدیر است ولی در بعضی موارد شاهد نا رضایتی گروه های ذینفع و درنتیجه شکست این نوع اقدامات هستیم. اتومبیل به نوعی یکی از وسایل مورد نیاز در جوامع امروزی تبدیل شده است. جهت کاستن از مشکلات به وجود آمده ی، در نتیجه احداث پیاده راه ها و همچنین تسلط حرکت پیاده در شهرها، تکنیکی تحت عنوان فضای مشترک (shared space) مطرح شد که در این روش خودروها حذف نمی شوند ولی حجم و سرعت خودروها کاهش می یابد و به حرکت امن پیاده اولویت داده می شود. طرح فضای مشترک (shared space) دردهه هشتاد قرن بیستم میلادی برای اولین بار در هلند، مطرح و معرفی شد و بدنبال آن در کشورهای دیگر اروپایی و آمریکایی نیز مورد استفاده قرار گرفت و با استقبال زیادی مواجه گشت که هدف آن پیاده مدار کردن شهرها و پاسخگویی به حجم بالاتری از نیازهای ذینفعان بود. لذا در این مقاله به معرفی این روش و تجارب جهانی با این روش پرداخته شده است که در نهایت می توان نتیجه گرفت با توجه به شرایط و نیازهای گروه های ذینفع در فضاهای شهری، تکنیک فضای مشترک به عنوان راه حلی پاسخگو به سطح بالاتری از نیازهایذینفعان می تواند جایگزین پیاده راه سازی شود.

پیاده مداری، فضای مشترک، پیاده راه، خیابان شهری، مناطق مرکزی