مرضیه نیکجوی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشگاه گنبد کاووس، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی
حامد روحانی - استادیار، دکتری جغرافیا - برنامه ریزی روستایی، عضو هیئت علمی دانشگاه گنبد کاووس
امین محمدی استادکلایه - استادیار، دکتری جغرافیا - برنامه ریزی روستایی، عضو هیئت علمی دانشگاه گنبد کاووس
امید اسدی نلیوان - دانشجوی دکتری آبخیزداری، دانشگاه گرگان، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی

فرسایش نقش مهمی در از دست رفتن آب و خاک دارد. برای کنترل فرسایش در کشور هزینه و زمان زیادی صرف می شود، بنابراین اولویت بندی استراتژی های کنترل فرسایش امر بسیار مهم و ضروری است و به تصمیم گیران این امکان را می دهد که بهترین روش مدیریتی را شناسایی و اجرا کنند. در این پژوهش برای کنترل فرسایش حوزه آبخیز قورچای رامیان چهار استراتژی جنگل کاری، کشاورزی پایدار، تراس بندی و اقدامات سازه ای با استفاده از مدل تحلیل شبکه مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور ابتدا شناسایی عوامل موثر در کنترل فرسایش که یکی از ابزارهای اساسی جهت انتخاب استراتژی مناسب است با توجه به مطالعات پیشین انجام شده و نظر کارشناسان تعیین شد. از بین معیارهای فیزیوگرافی، هیدواقلیم، زمین شناسی و خاک شناسی و کاربری اراضی معیار زمین شناسی و خاک شناسی بیشترین وزن و معیار هیدرواقلیم کمترین وزن را بدست آورد. ضریب حساسیت خاک به فرسایش با وزن 0/785 و شدت بارش برابر با زمان تمرکز با وزن 0/712 بیشترین وزن و شکل حوضه با وزن 0/080 کمترین اهمیت را دارد. از بین چهار استراتژی کنترل فرسایش اولویت اول به جنگل کاری با وزن 0/458 و اولویت آخر به تراس بندی با وزن 0/080 اختصاص یافت. با توجه به نتایج حاصل از اولویت بندی استراتژی های کنترل فرسایش در حوزه آبخیز رامیان مبنی بر افزایش فعالیت های جنگل کاری باید برنامه ریزی دقیقی صورت پذیرد تا موفقیت طرح های مورد اجرا افزایش یابد.

اولویت بندی، روش های کنترل فرسایش، روش تحلیل شبکه، حوزه آبخیز قورچای