مهدی عابدی مدیسه - کارشناس ارشد آب و هواشناسی ( تغییرات آب و هوایی ) دانشگاه پیام نور اصفهان

گرمایش جهانی و بحث تغییر اقلیم ناشی از فعالیت های بشر یکی از مشکلات و معضلات عمده محیط زیستی است که در دو دهه اخیر توجه بسیاری از محافل علمی و سیاسی جهان را بخود جلب کرده است . در حال حاضر این حقیقت که بشر وضعیت جو کره زمین را تغییر می دهد، به وضوح روشن شده است . هرچند با توجه به ابعاد گسترده کره زمین امکان وقوع چنین تغییراتی بعید به نظر میرسد اما متاسفانه در عمل شاهد بروز این تحولات مخرب زیست محیطی هستیم .در این مقاله مفاهیم مرتبط با موضوع تغییر اقلیم و گرم شدن زمین تشریح گردیده و عوامل موثر بر آن ذکر شده است . تحقیقات دانشمندان نشان می دهد طی 100 سال گذشته ، میانگین دراز مدت دما ما بین 7/. تا 5/. درجه سانتیگراد افزایش داشته است که سرعت این افزایش دما بر روی خشکی ها نسبت به اقیانوس ها بیشتر بوده است . افزایش غلظت گازهای گلخانه ای به خصوص co2 در جو زمین مهمترین عامل گرمایش جهانی می باشد که به دلیل توسعه فعالیت های صنعتی در قرن اخیر غلظت این گازها در جو زمین در حال افزایش است . پس از آماده سازی اطلاعات در ایستگاه سینوپتیک تبریز طی سال های 1951 تا 2010 و در طول 60 سال ، آمار به شش دهه تقسیم و مقادیر میانگین دمای سالانه و مجموع بارش سالانه برای هر دهه محاسبه و با استفاده از مدل روند ، روند تغییرات بارش و دما با استفاده با روش کمترین مربعات محاسبه و در نرم افزار Minitab نمودارهای روند ترسیم گردید. همچنین همبستگی میانگین دما و بارش سالانه بررسی و با استفاده از نمودارهای میانگین متحرک 3.5 و 7 ساله دوره های خشکسالی و ترسالی تعیین گردید . نتایج نشان می دهد در ایستگاه سینوپتیک تبریز دما به میزان 3.7 درجه سانتیگراد افزایش و بارش نیز 157.2 میلیمتر کاهش یافته ،روند تغییرات دمای میانگین سالانه ثابت نبوده و عدم همبستگی به صورت معنادار بین میانگین بارش و سالهای یاد شده نشان دهنده یک روند نزولی و روبه کاهش بارش در این ایستگاه می باشد . به طور کلی این موضوعات ، نشان دهنده افزایش دما و کاهش بارش در ایستگاه تبریز از ابتدای قرن 21 می باشد.

گرمایش جهانی ، تغییر اقلیم ، گازهای گلخانه ای ، ایستگاه سینوپتیک تبریز ، تغییرات دما و بارش، نرم افزار Minitab ، مدل روند