مدیریت و بهره برداری بهینه از منابع آب زیرزمینی دشت خانمیرزا با استفاده از سناریوهای مختلف

محدودیت منابع آب سطحی و افزایش بی رویه جمعیت در چند دهه اخیر باعث وارد آمدن فشار مضاعف بر سفره های آب زیرزمینی و خسارات جبران ناپذیری به منابع طبیعی کشور شده است، جهت جلوگیری از این فاجعه بایستی مدیریت بهینه بهره برداری از آبهای زیرزمینی به عنوان یک اصل و پایه در برنامه ریزیها مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق جهت مدیریت بهینه آبخوان دشت خانمیرزا از مدل GMS استفاده گردید، و با توجه به تخلیه مقادیر متنابهی آب از طریق چاه های کشاورزی در راستای بهره برداری بهینه از آبخوان و اعمال مدیریت پایدار، ضرورت پیش بینی سناریوهای مختلف را نشان داد تا بتوان محدودیت مصرف آب موجود را به ویژه در سال های خشک جبران نمود . نتایج بدست آمده از سناریوهای مختلف در این تحقیق، نشان می دهد که اگر برداشت فقط توسط چاه های مجاز و دارای پروانه بهره برداری، براساس دبی و ساعات کارکرد مشخص صورت گیرد ( در حد 50 میلیون متر مکعب در سال ) می توان میزان بهره برداری از آبخوان را کنترل کرده و وضعیت آبخوان را تا حد قابل ملاحظه ای بهبود بخشید. به طوری که ارزیابی تأثیر سیاست فعلی برداشت از آب زیرزمینی بر آبخوان در دوره پیش بینی مدل واسنجی شده برای یک دوره 15 ساله بیانگر ، میزان افت و کسری مخزن در طی دوره پیش بینی را 16/31 متر ( متوسط سالانه 1.25 متر ) و 11/255 میلیون مترمکعب در سال نشان داد و اگر برداشت فقط توسط چاه های مجاز و دارای پروانه بهره برداری صورت گیرد مقدار افت و کسری مخزن به 11/969 متر ( متوسط سالانه 0.920 متر ) و 8/284 میلیون مترمکعب در سال خواهد رسید. و آبخوان به سمت تعادل پیش خواهد رفت.

Keywords:

آبخوان , آبهای زیرزمینی , بهینه سازی , دشت خانمیرزا , شبیه سازی , سناریو