کوشا پارسامهر - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه محیط زیست (گرایش ارزیابی و آمایش سرزمین)، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
مهدی غلامعلی فرد - استادیار، گروه محیط زیست (گرایش ارزیابی و آمایش سرزمین)، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

در سالیان اخیر پروژه های REDD (کاهش انتشارات ناشی از جنگل زدایی و تخریب جنگل)، به عنوان راهکاری برای تعدیل تغییرات اقلیمی در مقیاس های ملی، استانی و ناحیه ای توجهات جهانی بسیاری را به سوی خود جلب کرده اند. در واقع پروژه های REDD با هدف افزایش ترسیب کربن در مناطقی با تغییرات شدید کاربری های اراضی و فعالیت های جنگل زدایی مطرح شده اند و موفقیت این پروژه ها در حفاظت از جنگل ها می تواند باعث افزایش پذیری ترسیب کربن در مناطق تحت اجرای پروژه شود. در واقع، کاهش انتشارات ناشی از جنگل زدایی و تخریب جنگل (REDD)، راهکاری برای تعدیل تغییرات اقلیمی است که به منظور کاهش شدت جنگل زدایی و انتشار گازهای گلخانه ای در کشورهای در حال توسعه به کار گرفته می شود. در کشور ما نیز در چند دهه ی اخیر تغییرات شدید کاربری اراضی در استان مازندران باعث کاهش میزان چشمگیری از جنگل های هیرکانی شده است. تحقیق حاضر بر اساس اهداف پروژه های REDD، به بررسی تغییرات پوشش جنگل در محدوده ای از بخش های کجور و مرزن آباد در استان مازندران با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست متعلق به سال های 1363، 1379 و 1393 پرداخته است. در همین راستا به منظور مدل سازی پتانسیل انتقال از رویه یادگیری برمبنای نمونه وزنی مشابهت (SimWeight) و برای ارزیابی صحت از آماره های منحنی مشخصه عملکرد نسبی (ROC) و عدد شایستگی استفاده شد. در پایان بر طبق روش شناسی کربن استاندارد اختیاری (VCS) و دوره واسنجی 1393-1363 مدل سازی تغییرات پوشش جنگل برای 30 سال آینده (تا سال 1423) صورت گرفت و میزان انتشار گاز CO2 تا سال 1423 محاسبه گردید. نتایج نشان داد که به ترتیب طی بازه زمانی 1379-1363 و 1393-1363 حدود 4008 و 7643 هکتار پوشش جنگل تخریب شده است. همچنین ارزیابی صحت بیانگر صحت مناسب مدل با میزان ROC برابر با 0/95و عدد شایستگی 26 درصد می باشد. در نهایت اجرای پروژه REDD نشان می دهد که تحت سناریو خط مبنا (سناریو تاریخی)، 705336tCO(2)e طی 30 سال آینده به اتمسفر انتشار خواهد یافت که در صورت اجرای پروژه REDD می توان از انتشار 491697/1tCO(2)e جلوگیری نمود. با توجه به پتانسیل جنگل های در معرض تخریب هیرکانی برای اجرای پروژه های REDD و نقش مهم آنها در تعدیل تغییرات اقلیمی با استفاده از روش شناسی تحقیق حاضر می توان میزان تغییرات کاربری اراضی، میزان انتشار گازهای گلخانه ای و همچنین تأثیر اجرای پروژه های REDD در کاهش انتشار را برآورد و پیش بینی نموده و در سند طراحی پروژه های مکانیسم توسعه پاک در کشور استفاده نمود.

ژه REDD، تغییرات اقلیمی، رویه یادگیری بر مبنای نمونه وزنی مشابهت، استان مازندران