بررسی مقایسه ای تجربه دینی ویلیام جیمز با علم حضوری شیخ اشراق

پرسش از تجربه دینی، علم حضوری و مقایسه این دو، یکی از مهم ترین موضوعات فلسفی مطرح شده از نظر ویلیام جیمز و شیخ اشراق است.مساله ی تجربه دینی و علم حضوری اموری هستند که از چشم اندازهای گوناگونی چون فلسفه، روان شناسی و دین می تواند موردبررسی قرار گیرد، اما بررسی تمام جنبه های آن، در حد این نوشتار نیست. تجربه دینی به معنای مواجهه انسان با امور ماوراءالطبیعی یامشاهده و مشارکت در آن ها یا دریافتی است که متعلق آن خدا یا امور مرتبط با خداست. ویلیام جیمز فیلسوف آمریکایی، در پی بررسی دین در حدود زندگی آدمی، کنشها و تجارب اوست؛ برای این منظور، اصطلاح تجربه دینی را به کار می گیرد و سهروردی نیز شهود رابلندترین و شریف ترین مرحله شناخت می شناسد. عده ای تجربه دینی را با شهود عرفانی یکی می پندارند و گروهی نیز آن دو را از هم متمایز می دانند. این دو، از طرفی نه مساوق هستند، نه مترادف و از طرف دیگر، تباین بالکل ندارند و به لحاظ ساختار و مقومات دارای عناصر مشترک و متمایزند.مقاله ی حاضر با تکیه بر مباحث فلسفی، روان شناختی و همچنین دیدگاه های فیلسوفان شرق و غرب مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش با هدف تبیین وجوه اشتراک و افتراق تجربه دینی ویلیام جیمز با علم حضوری شیخ اشراق، سعی نموده با طرح برخی مسائل ازدیدگاه فیلسوفان گرانقدر، نگرش آنان درباره تجربه دینی و علم حضوری و راهکارهای هر یک را برای شناخت بهتر تفاوت وتشابه این دومساله، توصیف و تحلیل نماید

Keywords:

تجربه دینی , ویلیام جیمز , روش پراگماتیکی , شهود , علم حضوری , شیخ اشراق