امیر خواجهزاده - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان،
رقیه اکوان. - فارغالتحصیل کارشناسی ارشد حقوق تجارت بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان،

جاده بهعنوان اولین راه ارتباطی بشر، از دیرباز وجود حملونقل را ممکن ساخته است؛ مقرراتی که امروزه نیز در این جهت وضع شدهاند، پیمودن راه را تسهیل نموده و نگرانی بشر را منباب مسئولیتهای حاصله رفع نموده است؛ چرا که بر این اساس طرفین قرارداد حملونقل از حقوحقوق خود آگاه بوده و با اطمینانی بیشتر به امر حملونقل میپردازند. ایرانبهعنوان کشوری جاده خیز طبق قوانین مدنی و تجارت و همچنین به جهت پذیرش کنوانسیون سی.ام.آر. جهات مسئولیت و عدم مسئولیت متصدی را بیان نموده که با توجه به موضوع این پژوهش در خصوص عدم مسئولیت، میزان شباهت این امر در قوانین داخلی مزبور و بینالمللی مذکور دیده میشود. هدف از بررسی تطبیقی این اثر، احراز موارد عدم مسئولیتمتصدی ناشی از مواد قوانین مزبور است؛ درواقع با توجه به قوانین وضعشده، متصدی مسئول خسارات ناشی از تقصیر ارسالکننده یا مرس ل الیه و تعلیمات وی نمیباشد؛ این امر در خصوص عیب ذاتی کالا نیز صدق میکند؛ و همچنین استعدم مسئولیت وی به جهت وقوع خسارات بارآمده از حوادث غیرقابلپیشبینی، بیگانه و غیرقابل دفع که از آن بهعنوانقوهی قاهره یاد میکنند،؛ اینگونه حوادث که امکان مقاومت در مقابل آن غیرممکن است و به نحوی خارج از اختیارمتصدی است، اسباب عدم مسئولیت متصدی را فراهم میسازد. گاه نیز متصدی معاف میگردد تنها به این جهت که طرف مقابل در مهلت مقرر طبق قوانین مزبور اقدام به اقامهی دعوی ننموده درنتیجه مشمول مرور زمان و بیاثری دعوا علیه متصدی میگردد. حائز اهمیت است که، در قراردادهای حملونقل تراضی مبنی بر عدم مسئولیت نیز میتواند موجبات معافیت متصدی را فراهم آورد.

معافیت، مسئولیت، تقصیر، کالا، قوه قاهره، مرور زمان