محمد خادم - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان- زاهدان، خیابان خرمشهر، خیابان خرمشهر، پلاک 23
سیدمسلم سیدالحسینی - دکتری معماری، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد واحد مشهد- زاهدان، خیابان آزادی، ساختمان شهرداری مرکزی زاهدان

فرسودگی بافت های شهری همواره از معضلات پیش روی شهرها بوده است. بافت های قدیمی به دلیل قدمت و فرسودگی و تخریب ناشی از آن و کمبود و حتی نبود تأسیسات و تجهیزات شهری، دچار نارسایی هایی در پاسخگویی به نیازهای امروز زندگی شده اند. به همین دلیل جمعیت بومی ساکن، این بافت را تخلیه می کنند و مهاجران روستایی و اقشار کم درآمد جایگزین آن ها می باشوند. این معضل همواره از دغدغه های مدیران شهری بوده که در این پژوهش سعی به کاربست راهکارهای حاصله از تجارب دیگر شهرها نموده ایم. نکته مشترک در این تجارب، بهره گیری از مشارکت های مردمی و عمومی- خصوصی می باشد. محقق تلاش نموه با ساماندهی بافت خیابان شریعتی شمالی شهر زاهدان، طراحی بافت های فرسوده از طریق مشارکت را تبیین نماید. خیابان شریعتی شمالی عوامل فرسودگی از جمله ناپایداری، ریزدانگی و نفوذناپذیری را دارا می باشد. بدین سان از فرسوده ترین محلات زاهدان محسوب می گردد. همچنین به سبب قرارگیری بر روی کوه از پتانسل مقبولی برخوردار است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری داده ها اسنادی- پیمایشی می باشد. در این تحقیق ابتدا با بهره گیری از نظرات اهالی که توسط پرسشنامه های خود ایفا تهیه شده است راهکارهای جلب مشارکت مردم، معضلات محله و تمایلاتشان به الگوهای جدید مسکن را شناسایی نموده و سپس از طریق پانل خبرگان به شناسایی تمایلات بخش خصوصی جهت سرمایه گذاری در ساماندهی بافت پرداخت شده است. در این پژوهش ضمن هدف گذاری کلان و عملیاتی، از طریق ارائه جداول سوات مکانی پیشنهادات محقق جهت ساماندهی بافت مزبور ارائه شده است.

بافت فرسوده شهری، طراحی، مشارکت، ساماندهی، هدف گذاری