بابک مهرپرور - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های هیدرولیکی دانشگاه محقق اردبیلی -
مجید پاسبانی - دکتری سازه های هیدرولیکی استادیار دانشگاه محقق اردبیلی

امروزه مسئله بهینه سازی از چند نظر مورد توجه قرار گرفته است. از نگاه اول باتوجه به محدود بودن منابع، استفاده بهینه از آنها بسیار سودمند است. از نگاه دوم یا نگاه مدل سازی، بسیاری از سیستم ها غیرخطی، و دارای الگوهای بسیارپیچیده و مقید به قیود خاصی می باشند. از لحاظ تحلیلی، پیدا کردن پاسخ های بهینه این سیستم ها بسیار سخت و دراکثر مواقع نشدنی است. از این رو الگوریتم های جدید بهینه سازی که عموماً غیر تحلیلی و مبتنی بر روش های تصادفی و تکاملی هستند در حل این گونه مسائل بسیار مفید هستند. الگوریتم هایی نظیر الگوریتم ژنتیک، الگوریتم بهینه سازی انبوه ذرات، الگوریتم کلونی مورچگان، الگوریتم غذایابی باکتری و الگوریتم کلونی زنبورها از این جمله اند. هرکدام از اینالگوریتم ها دارای مزیت ها و معایبی می باشند که به فراخور نوع مسئله مورد نظر می توان از هرکدام از آنها استفاده کرد.شایان ذکر است که در بعضی از مسائل مهندسی ترکیب بعضی از روش های فوق نیز با یکدیگر بسیار راهگشا است. درتحقیق انجام شده حاضر به بررسی جنبه های کاربردی الگوریتم غذایابی باکتری در بهینه سازی پارامترهای موثر برآلودگی رودخانه پرداخته شده است. سپس با ترکیب الگوریتم غذایابی باکتری با الگوریتم خوشه بندی می توان تابع هدف پیش بینی پارامتر کیفی مورد نظر را بدست آورد. با توجه به نتایج، سرعت همگرایی و پیش بینی تابع هدف پارامترهای کیفی مورد نظر، یافتههای الگوریتم غذایابی باکتری به کمینههای واقعی نزدیک تر میباشند. با توجه به قابل تنظیم بودنگام حرکت با استفاده از C(i) که به الگوریتم اعمال میشود، نتایج حاصل ضمن تایید دقت بالای همگرایی الگوریتم غذایابی باکتری در ابعاد پایین، کارایی چشمگیر الگوریتم را در بهینه سازی توابع چند بعدی با ابعاد بالاتر نشان می دهند.

الگوریتم غذایابی باکتری، بهینه سازی، خوشه بندی، پیش بینی، آلودگی، زرینه رود