امید هادیان - کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات یزد
سارا صفائیان - کارشناس مهندسی منابع طبیعی دانشگاه فردوسی مشهد

در خدماترسانی شهری تنها افزایش تعداد مراکز خدماتی دلیلی بر خدمات رسانی بهتر نیست، بلکه آنچه در این زمینه بیشتر حائز اهمیت است، توزیع بهینه این مراکز است. بیمارستانها از جمله مراکز حیاتی و مهم خدماتی در شهر هستند کهدسترسی سریع، و به موقع و با صرف زمان و هزینه کمتر به آنها در نیل به اهداف اساسی توسعه یعنی عدالت اجتماعی و توسعه عادلانه دارای اهمیت زیادی می باشد. در این تحقیق، چگونگی توزیع فضایی و مکانی بیمارستانها و ارتباط آنها را باجمعیت و سطح توسعه یافتگی و همچنین دسترسی مناطق محروم به این امکانات در سطح مناطق 31 گانه شهر مشهد مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق از جمله تحقیقات توصیفی تحلیلی و میدانی است که جنبه کاربردی دارد و برای تحلیل –داده ها از نرم افزار تحلیلی GIS و روش های آماری استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان میدهد که رابطه منطقی بین تراکم جمعیت و تراکم بیمارستانها وجود ندارد و بیمارستانهای موجود در شهر مشهد هماهنگ با پراکندگیجمعیت شهر احداث نشدهاند. همچنین تمرکز بیمارستانها در محدوده مرکزی شهر مشهد باعث همپوشانی عملکرد بیمارستانها شده است در حالی که نواحی پیرامونی از خدمات بیمارستانی محرومند و یا بهره چندانی ندارند. بیشترین سهمبیمارستانی را مناطق هشت و یک و کمترین سهم بیمارستانی را مناطق شش، یازده و دوازده که فاقد بیمارستان می باشند، به خود اختصاص داده اند.نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که همبستگی معنی داری بین فاکتورهای جمعیتی مناطق و فاکتورهای بیمارستانی وجود ندارد، و بر خلاف آن، بین سطح توسعه یافتگی مناطق و دسترسی به مناطق درمانی رابطه قوی و مستقیم وجود دارد.

مراکز درمانی ،توزیع فضایی، عدم تعادل ، مشهد، مناطق شهری