بررسی ترکیب شیمیایی و نرخ ترسیب ذرات گردوغبار در اطراف تالاب هورالعظیم

طوفان های گردوغبار به دلیل اثرات نامطلوب اقلیمی و زیست محیطی به عنوان پدیدهای مخرب شناخته می شوند. استان خوزستان و به ویژه مناطق اطراف تالاب هورالعظیم به طور مرتب تحت تأثیر این پدیده قرار می گیرند. به خاطر صدمات فراوانی که این پدیده به سلامتی انسان، کشاورزی، منابع آب، و تأسیسات وارد می کند، بررسی خصوصیات فیزیک و شیمیایی و شناسایی منشأ یابی در مطالعه گردوغبارها اهمیت فراوان دارد. هدف از این مطالعه بررسی ترکیب شیمیایی و نرخ ترسیبی ذرات گردوغبار با استفاده از تله های شیشه ای در 8 نقطه از اطراف تالاب هورالعظیم به صورت ماهانه انجام شد. با بررسی نرخ ترسیب ذرات گردوغبار تجمعی مشاهده گردید که بیشترین و کمترین نرخ تجمعی ذرات گردوغبار مربوط به روستای مالکیه و رفیع، میباشد. نتایج همچنین نشان داد که میانگین نرخ ترسیب ذرات گردوغبار در دوره های با وقوع گردوغبار خیلی بیشتر از دوره های بدون وقوع گردوغبار است. نتایج کروماتوگرافی یونی نشان داد که یونهای کلر، سولفات، کلسیم و سدیم به ترتیب بیشترین آنیون ها و کاتیون های محلول در ذرات ترسیبی در دوره های بدون و با وقوع گردوغبار در مناطق مورد مطالعه را شامل میشوند. با توجه به تشابه در مقادیر یون های محلول، خصوصیات فیزیکی خاک های محلی و ذرات ترسیبی در دوره های بدون وقوع گردوغبار نشان می دهد که این ذرات احتمالاً دارای منشأ محلی میباشند. حال آنکه در دوره های با وقوع پدیده گردوغبار سهم منابع خارجی مانند مناطق بیابانی کشور عراق در تولید ذرات گردوغبار افزایش می یابد.

Keywords:

تالاب هورالعظیم , کروماتوگرافی یونی , گردوغبار , نرخ ترسیب