ضیاءالدین الماسی
احمد شانه ساز زاده

مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی با رویکرد توسعه پایدار، مأموریت دارد تا با ایجاد تعادل بین اهداف و اقدامات حفاظتی و اهداف و اقدامات توسعه ای در مناطق ساحلی، در خدمت توسعه پایدار قرار گیرد. از این رو، تنظیم فعالیت های انسانی و حفاظت و بهبود وضعیت محیط زیستی مناطق ساحلی در دستور کار این مدیریت قرار دارد. اعمال مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی به دلیل گستردگی و تنوع فعالیت ها و اقدمات، تعقیب همزمان چند هدف، یکپارچه سازی عوامل مدیریتی . و نیز دخالت در روی ههای جاری توسعه و روند تغییرات اکولوژیکی، نیازمند استقرار نظامی برای پایش و ارزشیابی خود است نظام پایش و ارزشیابی در مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی از طریق پایش اجرای برنامه های مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی، پایش تغییرات و روندهای اکولوزیکی و اقتصادی – اجتماعی و نیز ارزشیابی میزان تحقق اهداف مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی و ارزشیابی اثرات این مدیریت بر مناطق ساحلی، اطمینان نسبی از وجود ساز وکارهایی برای تصحیح، تکمیل، بهبود و ارتقاء اهداف، برنامه ها، اقدامات و فعالیت ها را فراهم می آورد. این نظام همچنین در خدمت تخصیص منابع به میزان کافی و به موقع بوده و نیز به عنوان ساز وکاری برای دیدبانی فعالیت های سایر دست اندرکاران توسعه و حفاظت در مناطق ساحلی و مشارکت در بهبود برنامه های آنان عمل می کند. مطالعات نظام پایش و ارزشیابی مدیریت یکپارچه سواحل ایران در چهار فاز مرور تجارب جهانی در پایش و ارزشیابی، طراحی نظام پایش و ارزشیابی، معرفی روش های اجرایی پایش و ارزشیابی شامل معیارها و شاخص ها و ابزارها و روشها و در نهایت برنامه پایش و ارزشیابی شامل ظرفیت سازی برای استقرار نظام پایش و ارزشیابی مدیریت یکپارچه سواحل انجام شده است. مقاله حاضر نظام تدوین شده پایش و ارزشیابی در مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی ایران با تکیه بر کاربرد شاخص های توسعه پایدار را مورد بررسی قرار می دهد.