مریم رسولی - کارشناس ارشد شیمی دریا
احسان اسماعیلی - کارشناس کنوانسیون های بین المللی دریایی
رویا امام - کارشناس ارشد بیولوژی دریا

پاکسازی لکه های نفتی برروی آب،به ندرت به صورت کامل اتفاق می افتد و سرانجام لکه های نفتی باقیمانده حاصل از عملیات پاکسازی به سمت ساحل حرکت می کنند .سرنوشت آلودگی های نفتی در خطوط ساحلی به عوامل زیادی از جمله نفت،ویژگی مناطق ساحلی و شرایط آب و هوایی و امواج آب رسوب دادن مواد نفتی در سواحل اثر می گذارند .نوع و مقدار نفت و درجه هوازدگی ازجمله عواملی هستند که قبل از رسیدن نفت به خطوط ساحلی اثر گذار هستند و زمانی که نفت به ساحل می رسد درجه حرارت محیط،شرایط جزرو مدی ،لایه های زیرین ساحلی به عبارت دیگر ترکیب مواد ،نوع و حساسیت زیست بوم منطقه و شیب ساحلی از جمله عوامل موثر هستند .میزان نفوذ نفت و پراکندگی آن ،چ بندگی و میزان اختلاط نفت با دیگر مواد موجود در ساحل از جمله فاکتورهای مهم در تعیین شرایط پاکسازی است .انواع مختلفی از خطوط ساحلی وجود دارد که بر اساس حساسیت آن به نفت و سهولت پاکسازی لکه های نفتی از آنها دسته بندی می شوند .انواع مختلفی از سواحل از جمله انواع بستر سنگی،سازه های ساخت دست انسان،تخته سنگی،ریگی – قلوه سنگی ،سواحل مخلوطی شن و سنگ ،سواحل ماسه ای،جلگه های جزر و مدی ماسه ای،جلگه های جزر و مدی گلی،باتلاق ها ،تورب و نواحی پست و کم ارتفاع توندرا و مانگرو هستند .از جمله روشهای پیشنهادی می توانیم پاکسازی طبیعی (خودپالایی)،جمع آوری دستی،شستن با فشار زیاد،استفاده از روش خلاء،جمع آوری مکانیکی ،بیل زدن ،هوادهی ،جابجایی رسوبات ،شستن سطوح به وسیله امواج ،استفاده از مواد جاذب و یا مواد شیمیایی پاک کننده استفاده کرد .مهمترین اثر مربوط به پاکسازی سواحل کاهش دادن اثرا ت مربوط به نفت رسوب کرده در ساحل و شتاب دادن پاکسازی آن به روش دستی در مناطق مور د نظر است .مسلماً روشهای پاکسازی باید ایمن و موثر باشند تا باعث ایجاد خطرات جدی تر از آلودگی نفتی در منطقه نشوند. (Fingas،2000)