محمد عارف - دکترای تخصصی نمایش های مردمی و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک
میترا رئوفی - کارشناس ارشد مردم شناسی

مقاله حاضر می کوشد بخشی از یافته های یک پیمایش انجام شده را که برگرفته از مطالعات اسنادی و میدانی نگارنده در دو شهر و 67 روستای منطقه کمیجان استان مرکزی ایران طی پنج سال است، از منظری تازه مانند ریخت نگاری آیینی، خاستگاه شناسی نمایشی و بلاگردانی شرقی با رویکرد انسان شناسی آیین، مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و مصاحبه با 119 نفر از سالمندترین افراد ساکن و آگاه محلی انجام شده و با تکیه بر سابقه زیست انسان در منطقه که از هزاره سوم قبل از میلاد مسیح تاکنون نشانه شناسی شده، به گردآوری، ثبت و ریخت نگاری چهل و هشت آیین نمایشی مردمی پرداخته است. در نهایت، از میان یافته های تحقیق به بررسی یکی از کهن الگوهای آیینی نمایشی تحت عنوان «قاراایسکیورمه» می پردازد. نتایج حاصل از پژوهش تأیید می کند قاراایسکیورمه (سیاه سرفه) یکی از یافته های این پژوهش در زمینه بلاگردانی است و بیانگر هوش سرشار، اندیشه بکر و قریحه هندمندانه مردم روستاهای کمیجان ایران اعم از آذری ها، فارس ها و تات ها است.

آیین بلاگردانی، آیین های نمایشی، تئاتر مردمی، قارا ایسکیورمه، کمیجان، کهن الگو