ناصر باهنر - عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)
طاهره جعفری کیذقان - پژوهشگر صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران

این مقاله به بیان تدثیرات تلویزیون در عرصه فرهنگ با تأکید بر مقوله ای هویت قومی و ملی می پردازد. نتایج طرح شده که حاصل بخشی از یک پژوهش علمی در مرکز تحقیقات صدا و سیما است نشان می دهد از سویی در سه بخش برنامه های طنز، خبر و سریال در برخی مقوله های هویت پیام هایی به طور متوالی از تلویزیون ایران پخش شده و بینندگان در معرض این پیام ها قرار گرفته اند، و از سوی دیگر تماشای تلویزیون تدثیری بر هویت قومی افراد نداشته است. در رابطه با هویت ملی نیز نتایج رگرسیون چند متغیره ثابت می کند میزان تماشای تلویزیون پس از متغیرهای گستره شبکه ارتباطی و میزان اعتماد به نفس افراد وارد معادله شده و به عنوان سومین عامل تدثیرگذار شناخته شده است. در مجموع، به رغم اینکه تلویزیون ایران در مورد هرکدام از مقوله های مورد بررسی هویت، پیام هایی را تولید و پخش می کند، اما این پیام ها در کنار سایر عوامل تدثیرگذارند و تلویزیون پس از سایر متغیرهای نظام اجتماعی، عامل مؤثری بر نگرش مخاطبان در مورد هویت بوده است. همچنین این بررسی نشان داد بر خلاف نظریه کاشت گرینر، در ایران تلویزیون بر ذهن مخاطبان تأثیر کاشتی نداشته و مردم بیشتر تحت تأثیر سایر متغیرهای نظام اجتماعی هستند.

ارتباطات، ایران، تأثیر سنجی، تحلیل محتوا، تلویزیون، فرهنگ، کاشت، هویت