نعمت الله موسی پور - دانشیار پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی

پرسش اصلی در این مقاله آن است که چگونه می توان از طریق برنامه درسی به ترویج و اعتلایفرهنگ ایثار و شهادت در مدارس ابتدایی اقدام کرد؟ در این ارتباط، نظریات متفاوتی مطرح استو اقدامات آموزشی مرسوم مدارس بر آنها استوار شده اند؛ که در میان آنها نظریات تحولی نگر دارایجایگاه برجسته ای هستند. این نظریات بر این باور تأ یکد می کنند که آموزش امور انتزاعی در دورهکودکی مقدور و مؤثر نیست. مدعای اصلی مقاله آن است که امور ارزشی را با آنکه اموری انتزاعیهستند، می توان با رو کیرد فرهنگی به شکلی مؤثر در دوره کودکی آموزش داد. این ادعا با تمرکزبر ظرفیت تخیلی کودکان و ظرفیت انتقال مفاهیم توسط اسطوره و داستان در دوره کودکی بنا شدهاست. برهمین اساس، تلاش می شود بر بنیادی نظری و در تلاشی نظرورزانه، شواهد و طریقی برایاین موضوع در حوزه برنامه درسی و آموزش ایثار ارائه گردد. ایثار در ارتباط با برنامه درسی از دوبعد قابل طرح است: ۱( دستاورد و ۲( فرایند. ایثار به عنوان دستاورد، واقعه و رخدادی را نشانمی دهد که در جهان بیرون عینیت یافته است و البته می توان انتظار وقوع آن را در آینده نیز داشت.ایثار به عنوان فرایند، عملی را نشان می دهد که مقدمات، مراحل و دستاوردی دارد. این فرایند،نحوه ای از زیستن را نشان می دهد که درآمیخته ای از آگاهی دردسترس و آگاهی قابل حصول است.چنین گون های از عمل، فرهنگ نامیده شده و دارای ویژگی هایی است که متأثر از برنامه های درسیو آموزش مدرس های است.

ایثار، آموزش ارزش ها، آموزش کودکی، برنامه درسی، آموزش مدرسه ای