معصومه شفیعی - کارشناس ارشد جامعه شناسی از دانشگاه گیلان
فدین علیخواه - استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه گیلان

در نظریه های جدید اجتماعی، فضا؛ تولیدی اجتماعی است که همه ارکان جامعه در تولید آن نقش دارند.بنابراین همچون سایر تولیدات اجتماعی، قدرت می تواند در ایجاد و اداره آن دخیل باشد و می توان گفتکه فضا نقطه تلاقی قدرت محسوب می شود. تفکیک جنسیتی در فضاهای عمومی یکی از تکنولوژی هایسیاسی قدرت است که هدف آن کنترل و اداره فضاهای عمومی است. به تأسی از ایده های فوکو، مسألهاصلی این مقاله مقاومتی است که در مقابل تفکیک جنسیتی در فضاهای عمومی شکل می گیرد. علاوه برفوکو، برای نشان دادن زوایای اعمال قدرت از طریق فضا، نظریه هنری لوفور مورد توجه قرار گرفته استو در نهایت برای روشن کردن اهمیت موضوع جنسیت در این مسأله، به دیدگاه های جودیت باتلر مراجعهشده است. برای پاسخ به پرسش های تحقیق، روش تحقیق کیفی و به طور خاص مشاهده و مصاحبهاستفاده شده است. در اینجا تجربه زیسته 16 دانشجوی دختر دانشگاه های شهر تهران بررسی شده است.طبق یافته های این تحقیق، اعمال تکنیک های انضباطی فضا در سطح دانشگاها به خلق سوژه مطیعی کهصرفا مصرف کننده فضا باشد منجر نشده ، بلکه مصرف کننده ای از فضا شکل گرفته است که برای تحققخواسته هایش در فضاهای عمومی تلاش و تقلا می کند.

فضای عمومی، قدرت، مقاومت، تفکیک جنسیتی