زینب علیزاده جورکویه - دانشجوی دکتری تاریخ گرایش اسلام دانشگاه الزهرا(س)
فاطمه جان احمدی - دانشیار دانشگاه الزهرا(س)
عبدالحسین کلانتری - استادیار دانشگاه تهران

برغواطه از بربرهای ص فر یه مذهبی بودند که در نیمه اول سده دوم هجری در مغرب اقصی با تکیه برساده اندیشی و نارضایتی قبایل از شرایط سیاسی، با تبلیغ آیینی التقاطی و ادعای مهدویت، حکومتی تشکیل دادند که تا میانه سده پنجم هجری تداوم یافت. استراتژی های گفتمانی دولت برغواطه متکی براندیشه مهدویت برای مدتی در سیادت آنها تاثیر گذاشت، اما با غلبه گفتمانهای شیعه و اهل سنت که باعنوان جهاد به مقابله با آنان برخاسته بودند، تضعیف و سرانجام توسط دولت مرابطان استیلای خود رااز دست دادند. این مقاله در پی تبیین چرایی و چگونگی تاثیر گفتمان مهدویت در مشروعیت وهژمونی آنان با استفاده از واکاوی نظری تحلیل گفتمان ارنستولکلوئو و شنتال موف است.

برغواطه، گفتمان مهدویت، تحول سیاسی، مغرب اقصی