محمد علی دشتی - استادیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
مهدی فرقانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، سازه، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

برای سازه های بتنی، پدیده خوردگی آرماتور داخل آن از مهمترین عوامل تهدیدکننده می باشد. بتن هرچند از ترکیب دانه های سنگی، سیمان و آب ناشی می شود، ولی اغلب مستعد خرابی بانفوذ آب و ترکیبات شیمیایی می باشد. مسئله خوردگی فولاد در بتن از معضلات عمده کشورهای مختلف جهان است. این مسئله حتی در کشورهای پیشرفته همچون آمریکا، کانادا، ژاپن و بعضی کشورهای اروپایی هزینه های زیادی را برای تعمیر آنها به دنبال داشته است. این مسئله درکشورهای درحال توسعه و درکشورهای حاشیه خلیج فارس بسیار شدیدتر بوده و سازه های بتنی زیادی درزمانی نه چندان طولانی دچار خوردگی و خرابی گشته اند .در جامعه منابع فلزات محدود است و مسیر برگشت طوری نیست که دوباره آنها را بازگرداند. آرماتوربندی کاری تخصصی می باشد و دقت و نظارت جدی بر آن الزامی است. در برخی شرایط تمام مقاومت پی را آرماتورها تأمین می کنند. با توجه به مشکلات عدیده اجرایی در سازه های سنگین به دلیل استفاده از میلگردهای قطور به کار گرفتن وصله مکانیکی راه گشا بوده و علاوه بر ایجاد اتصال مطمئن و مستحکم تر از آرماتور مصرفی سایر مشکلات جانبی در سازه های بتنی را نیز برطرف می کند. در اصطلاح عام مهار یا وصله میلگرد یا بولت که در بتن سخت نصب می گردد، کاشت میلگرد یا بولت نامیده می شود و در ادبیات فنی این موضوع در گروه سیستمهای مهار در بتن تعریف می گردد. در برخی موارد کاربرد کاشت میلگرد و بولت نیازی به انجام محاسبات و دیتیلینگ مناسب وجود ندارد. لذا انجام محاسبات دقیق برای کاشت میلگرد یا بولت که جزئی از سیستم سازهای محسوب می شوند الزامی است. در این بین بررسی مودهای شکست مهار در بتن (تحت بارهای کششی، برشی یا ترکیب آنها) و جلوگیری از وقوع مودهای شکست ترد، به ویژه در عملکرد سازهای که در آن بحث شکل پذیری مطرح است، بسیار حائز اهمیت می باشد. گزارش حاضر ضمن بررسی مودهای شکست مهار میلگردها و بولت ها (کاشت شیمیایی تحت کشش یا برش)، دلایل اهمیت محاسبات سیستمهای مهار در بتن را تبیین نموده و به ارایه اطلاعات کلی در این خصوص می پردازد؛ و در پایان در این مقاله در مورد مهار آرماتور ها و نتایج انجام شده بررسی می گردد.

آرماتور، کاشت بولت، مودهای شکست، مهار آرماتور