بهاره بهاری - دانشگاه پیام نور مرکز اصفهان

این پژوهش به منظور بررسی تحلیلی و معرفی طرح های گلیم شقایی و نقشمایه های آن به منظور استفاده از نقشمایه ها درطراحی پارچه، انجام پذیرفت. گلیم بافته ها که از آن به دستبافته تخت یاد می شود، در نظام بافندگی به لحاظ تنوع تکنیک بافت، ساختار محتوایی و زیبایی طرح ها و نقشمایه ها جایگاه ویژه ای دارند. لذا آگاهی از نقشمایه های بکاررفته، بر پهنه این صنعت یاری می نماید که این دستاورد ارزش افزوده ای برای شناخت هنر بافندگی بومی و ملی و کاربرد آن در سایر هنرهای سنتی داشته باشد. خاصیت و ماهیت فرهنگ قشقایی همواره پذیرنده تحول و تنوع بوده است. قدرت انطباق بالا که لازمه ی زندگی کوچروی است و آشنایی با سایر اقوام و گروه های بافنده از هنر دستبافی این قوم، محصولی پویا و متنوع پدید آورده است. این هنرمردمی هر نقشی را با ذوق هنری و زیبایی شناسی و اعتقادات آن قوم هماهنگ نموده به درون راه داده و آن را ساخته و پرداخته است. قشقایی ها نوآوری و تنوع طلبی خود را در خلق نقش مایه های جدید به ظهور رسانده اما از سویی پایبندی خویش را در حفظ اجزام نقوش سند به نمایش گذاشته اند. این مقاله سعی برآن دارد تا ضمن معرفی و آنالیز نقوش دستبافته های گلیمی، کاربرد آنها را در طراح پارچه مانند طرح راپورت دار برای چاپ کارخانه ای،به همراه ارائه تصاویر نشان دهد چرا که به سبب آشنا بودن بومیان با این نگاره ها در منطقه، کاربردشان در منسوجات مورد استفاده، بااستقبال مواجه خواهد شد و با این شیوه ضمن فرهنگ سازی نوعی تنوع همراه با حفظ اصالت ایجاد خواهد شد. پژوهش حاضر، از نوع تحلیلی- توصیفی و کاربردی و روش انجام آن به شیوه کتابخانه ای و اینترنتی بوده است.

دستبافت های قشقایی، گلیم قشقایی، نقوش گلیم، طراحی پارچه