عبدا... حسن زاده قورت تپه - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی
سیران رهبر - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی کشاورزی

مطالعه جریان انرژی در اکوسیستم و بویژه اکوسیستم هایی که مستقیماً توسط انسان اداره می شوند از اهمیت خاصی بر خوردار است زیرا انرژی ارز رایج یک اکوسیستم است. انسان با اعمال مدیریت می تواند کارایی انرژی را در محصولات کشاورزی را بالا ببرد.در این بررسی سیر انرژی در اکوسیستم باغات سیب استان آذربایجان غربی با استفاده از آمارو اطلاعات سازمان جهاد کشاورزی و تهیه پرسشنامه از باغات استان در سال 1383 محاسبه گردید. داده های مربوط به نهاده ها و ستاده ها به میزان های معادل انرژی مصرفی و تولیدی تبدیل شدند و سپس راندمان انرژی محاسبه گردید.(نسبت ستاده به نهاده). راندمان انرژی بکار رفته 11018330 کیلو کالری در هکتار و میزان انرژی تولیدی 10700 هزار کیلو کالری در هکتار است. همچنین میزان کارایی انرژی 0.97 می باشد. نتایج این بررسی نشان داد که قسمت اعظم انرژی های مصرفی در این محصول را به ترتیب آبیاری ، کود شیمیایی نیتروژن و سموم حشره کش و قارچ کش تشکیل می دهند. میتوان راندمان انرژی را با استفاده از سیستم های آبیاری قطره ای، استفاده از کود دامی ، مصرف سموم حشره کش و آفات کش با توجه به پیش آگاهی از بروز آفات و امراض کاهش داد و در جهت کشاورزی پایدار گام برداشت.