فاطمه فرحانی - کارشناس ارشد تربیت بدنی و علوم ورزشی
محمدصالح خبازی - کارشناس تربیت بدنی
رضا فرحانی - کارشناسی ارشد زیست شناسی
محرم جبارزاده - کارشناس ارشد تربیت بدنی و علوم ورزشی

مقدمه: هدف از انجام این پژوهش، بررسی ارتباط بین ناهنجاری های اندام های محوری و ضمیمه ای با متغیرهای سن، قد، وزن و تیپ بدنی در دانش آموزان دختر 18 -15 ساله بود. روششناسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی بوده و به صورت میدانی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش را دانشآموزان دختر 18-15ساله دبیرستان های شهر مرند تشکیل می دادند که تعداد آنها 2903 نفر بود. نمونهگیری براساس فرمول کوکران انجام شد، 340 نفر به صورت تصادفی ساده به عنوان آزمودنی در این تحقیق شرکت کردند. برای بررسی وضعیت بدن وستون فقرات از دید پهلو وپشت، آزمون نیویورک و برای ارزیابی اندامهای ضمیمهای از کولیس وجعبه آینهای استفاده شد.از متر و ترازو برای اندازه گیری قد و وزن و به منظور بررسی ساختار بدنی دانشآموزان از روش شلدون استفاده شد. برای توصیف و ارائه داده های جمع آوری شده از روشهای آمار توصیفی و برای بررسی ارتباط بین متغیرها ازآزمون مجذور کای بهره گرفته شد. نتایج: با توجه به نتایج بدست آمده میانگین سن دانشآموزان 26/16 ،میانگین وزن 6/55 کیلو گرم و میانگین قد 1/160 سانتیمتر بود. به صورت کلی8/21 درصد دانشآموزان دختر 18 -15 ساله وضعیت طبیعی و 2/78 درصد دارای ناهنجاری در اندام های محوری و ضمیمهای بودند. میزان ناهنجاری های اندام های محوری و ضمیمه ای در 18 ساله ها(3/65 درصد)و درقد بالای 165سانتیمتر (4/71درصد) بیشتر ودر 15 ساله ها (2/48 درصد) و ودرقد کمتر از 155 سانتیمتر (7/50 درصد) کمتر است. بیشترین ناهنجاریهای اندام های محوری و ضمیمه ای دروزن کمتر از 50کیلو گرم (3/62 درصد ) و وزن بین 70 تا80کیلو گرم (5/63 درصد) بود. میزان ناهنجاریاندامهای محوری وضمیمهای در دانشآموزان دارای تیپ بدنی آکتومورف درصد بالایی را نشان داد. بین تیپ بدنی، سن، قد دانش آموزان و ناهنجاری اندامهای محوری و ضمیمهای رابطه معنیداری وجود داشت. ولی بین وزن و ناهنجاری اندامهای محوری و ضمیمهای رابطه معنی داری وجود نداشت.

وضعیت، اندام های محوری وضمیمه ای، دانش آموزان 18-15 ساله