یداله فرایدی - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور (مراغه)

به منظور بررسی واکنش ژنوتیپ‌های مختلف نخود نسبت به تنش خشکی و تعیین ژنوتیپ‌های مقاوم, این آزمایش با 18 ژنوتیپ نخود تیپ کابلی به همراه 2 شاهد حساس به خشکی ( ILC 3279) و شاهد محلی جم (جمعاً 20 ژنوتیپ) در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار بصورت دو آزمایش جداگانه در دو شرایط آبی و دیم در سال زراعی 81-80 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه به مرحله اجراء درآمد. به منظور ارزیابی ژنوتیپ‌های نخود نسبت به تنش خشکی از شاخص های حساسیت به تنش (SSI) , تحمل به تنش (STI) , میانگین هندسی بهره‌وری (GMP) , تحمل (TOL) و میانگین بهره وری (MP) استفاده شد. نتایج بررسیها نشان داد که در هر دو شرایط آبی و دیم, ‌بیشترین عملکرد دانه از شاهد محلی جم و ژنوتیپ ILC 1799 بدست آمد. ارزیابی لاینها از نظر شاخص‌های تحمل به تنش نشان داد که از نظر سه شاخص GMP , STI و MP شاهد محلی جم و ژنوتیپ‌های ILC 1799 و ILC 3101 از بیشترین مقادیر برخوردار بوده و به عنوان ژنوتیپ‌های مقاوم به خشکی شناخته شدند. همچنین در بین شاخص‌های مورد مطالعه 3 شاخصMP , STI و MP دردو محیط تنش و بدون تنش همبستگی مثبت و بالایی با عملکرد دانه داشته و به عنوان مناسب‌ترین شاخص برای تفکیک و شناسایی ژنوتیپ‌های حساس و مقاوم به تنش توصیه گردیدند.

تیپ کابلی, ژنوتیپ, شاخص‌های مقاومت, نخود