زهرا سادات شکرفروش - دانشگاه آزاد اسلامی،واحد شاهرود،گروه معماری، شاهرود، ایران
سمیه نورایی - دانشگاه آزاد اسلامی،واحد شاهرود،گروه معماری، شاهرود، ایران
حسین باقریان

بدون تردید معماری در هر دوره ای بازتاب اصول ، ارزش ها و فرهنگ حاکم بر جامعه است . فضای ورودی مساکن ایرانی بعنوان مفصل نرم ، مبدل انتقال دهنده برون به درون یا عرصه عمومی به خصوصی نیز جزئی از یک اجتماع بزرگتر بیانگر جهان بینی ، اصول فکری و ارزش های فرهنگی ، زیبایی های معنوی و هنری و ... می باشد . پروسه ورودی مسکن در گذر زمان دستخوش تغییراتی شده است که با هویت معماری ایرانی فاصله دارد . به طور کلی به دلیل استفاده از الگوهای بیگانه و غربی که سنخیتی با ارزش های فرهنگی و منطقه ای ما ندارند ، روند رو به رکودی در طراحی این فضا مشاهده می شود و به نظر می رسد جایگاه ارزش های انسانی با گذشت زمان از معماری ایرانی – و بالاخص مساکن معاصر ایرانی - رنگ باخته است . این امر موجب تغییر رفتارهای فرهنگی و نهایتا چالش های اجتماعی شده است . این مقاله سیر تحول فضای ورودی در مسکن ایرانی از دوره قاجار تا به امروز و ارزش ها و اصول حاکم بر آن ها را بررسی و تحلیل می نماید . این مطالعه نشان می دهد معماری فضای ورودی مسکن ایرانی برگرفته از احساسات و هیجانات درونی گذرا و مقطعی نبوده بلکه رابطه عمیقی بین صورت و محتوا وجود داشته است . از طرفی با توجه به خواست ها و نیازهای مادی و معنوی انسان معاصر نمی توان همان طراحی اولیه را برای فضای ورودی مسکن ایرانی در نظر گرفت اما می توان با الهام از الگوهای بومی و ملی که برآمده از فرهنگ و جهان بینی جامعه ایرانی می باشد ، آن ها را به گونه ای متناسب با موقعیت های مختلف و هماهنگ با هویت جامعه طراحی نمود.

مسکن ، ورودی ، انسان ،فرهنگ ، ارزش های انسانی