سید حسین اشرفی - هیات علمی گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود
معصومه مصدری - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود
مرتضی موحد اعزازی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود
علی مختاری فر - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود

در این پژوهش جهت بررسی رابطه فرهنگ و معماری مسکونی کاشان با استفاده از تحلیل مطالعات انجام شده در گذشته و چگونگی تأثیرپذیری سازمان فضایی، خانه های مسکونی کاشان را از عوامل فرهنگی از قبیل محرمیت، درونگرایی، شفافیت، تداوم، احترام و تأثیرگذاری ساختار فضایی این خانه های مسکونی بر فرهنگ مردم مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در گذشته ایجاد محیطی پیوسته و هماهنگ با مظاهر طبیعت و متناسب با روابط اجتماعی و فرهنگی جاری میان مردم، به عرف جامعه مبدل بوده است. اما امروزه ساخت روز افزون آپارتمان های مسکونی، ایجاب نموده تا نمای بیرونی اکثر شهرها یکسان و مشابه شود. اکنون که برج سازی و سکونت در برج، امری گریزناپذیر می باشد، لزوم توجه به مسائل فرهنگی و ارزشی در درون خانه، اهمیتی مضاعف می یابد و باید فضای درونی خانه تامین کننده نیازهای اساسی و فرهنگی ساکنین خود باشد. در این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای ومطالعات میدانی (مطالعه موردی دو نمونه خانه های تاریخی و معاصر) تاثیر عوامل مهم بر تحقیق این اهداف تبیین می گردد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در تعریف واژه مسکن رد پای فرهنگ دیده می شودو معماری مقوله ای است که اگر آن را یکی از مؤلفه های فرهنگ عمومی به شمار نیاوریم، باید دست کم تعامل دوسویه آن را با فرهنگ، مهم برشماریم. تعامل معماری با فرهنگ به معنای تاثیرگذاری دوسویه این دو مقوله بر یگدیگر است. علاوه بر آن، فرهنگ مبتنی بر خصوصیات سرزمینی و مجموعه رویدادهای تاریخی، دارای قدرتی شگرف بر اندیشه های انسان هاست و به صورتی فعال در روند شکل گیری معماری تأثیرگذار است.

معماری مسکونی، فرهنگ، کاشان، کالبد