بررسی تطبیقی سازه ای گنبدهای سنتی در قیاس با گنبدهای ژئودزیک

همگام با توسعه فن آوری، روشها و مصالح مورد استفاده برای ساخت سازه ها متحول شده اند و این امکان فراهم شده است که فرمهای متنوع معماری گسترش پیدا نمایند. در گذشته محدودیت های سازه ای اغلب عاملی بود که معماری با سازه تطابق پیدا میکرد بعنوان مثال شکل گیری فرمهای قوس و گنبد، به احتمال قوی ابتدا منتج از محدودیتهای باربری مصالح و روشهای ساخت بوده و فرمهای چشم نوازی که برای آنها خلق شده است ممکن است تلاش معماری برای تطابق با سازه تلقی گردد. در حالیکه امروزه این سازه است که میتواند با معماری تطابق پیدا کند و حتی جامه عمل پوشاندن به طرح های جدید مسیر تحول و توسعه صنعت ساختمان را تعیین میکند. نحوه پیدایش گنبد در صورتی که براساس تقاضا و امکان پاسخگویی به نیازها جستجو شود، لاجرم مواردی را یادآور می شود که شامل احساس نیاز به دهانه های وسیع، ارتفاع بلند، شکوه بنا و عظمت آن و از طرف دیگر محدودیت های مرتبط با مقاومت مصالح، مهارت کارگران و فن آوریهای روزگار خویش است. مروری اجمالی بر پژوهش های صورت پذیرفته نشان می دهد که ایرانیان نه تنها براساس نیاز به وسعت فضا برای برگزاری آئین های معنوی، بلکه با وقوف به رفتار مصالح ساختمانی، توانسته اند با ابداع روش ها و فن آوریهای نوین، ابتکار ساخت گنبد را بر عهده گیرند و فراتر از فن آوری دنیای روزگار خود، موجباب سهولت اجرا، سرعت آن و صرفه جویی در مصرف مصالح را نیز فراهم آورند. در تحقیق پیش رو هدف بررسی ارتباط تضاد و تشابه بین الگوی ساختاری سازه های گنبدی در گذشته و حال که در واقع همان گنبدهای سنتی یا نوین خوانده میشوند میباشد.

Keywords:

سازه سنتی , سازه نو , گنبد ایرانی , گنبد ژئودزیک