علیرضا جزئ پیری - دکترای معماری،مدرس دانشگاه آزاد اسلامی(واحد زنجان)
شقایق تقی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی(واحد زنجان)

بدون تردید یکی از نشانه های پیشرفت معماری در هر جامعه معماری خانه های آن جامعه می باشد حیاط های مرکزی به عنوان فضایی از معماری ایرانی مطرح می شوند که دارای غنای مفهومی وعملکردی بوده است لذا شناخت ساختار آنها می تواند به پتانسیلی ارزشمند برای طراحی آنی معماران و شهرسازان مبدل گردد حیاط مرکزی عبارت است از فضای رو باز که حداقل از یک طرف و حداکثر از چهار طرف در ارتباط با بنای ساخته شده است جای گرفتن فضا های ساخته شده در پیرامون حیاط و به ویژه در حیاط خانه های بزرگ و بسته شدن این گونه حیاط ها در چهار سمت با اتاق ها یا دست کم با دیوار،سبب نام گرفتن آن به حیاط مرکزی شده است. به نظر می رسد بررسی تاثیر عوامل محیطی در پیدایش حیاط مرکزی و ویژگی های آن در خانه های سنتی در اقلیم سردو خشک که متاسفانه کمتر بدان پرداخته شده، می تواند در طراحی خانه ها که نیاز به فضای سبز ،تهویه، هوای تازه و طبیعت در آنها احساس می شود، مورد استفاده قرار گیرد روش پژوهش در این مقاله مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و تحقیقات میدانی است و رویکرد توصیفی-تحلیلی دارد.و نتایج به دست امده از این پژوهش به درک ارزش های قابل تکراری موجود در معماری خانه های و عملکرد حیاط مرکزی در رسیدن به معماری پایدار در خانه های اقلیم سردو خشک منجر می شود

حیاط مرکزی خانه های سنتی معماری پایدار اقلیم سرد و خشک