نیشتمان سیروانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

بحث معماری اسلامی بدون پرداختن به تزئینات آن ناقص است. تزئینات و آرایش بناها در دوران اسلامی بویژه در عصر صفوی شکوه و زیبایی معماری را به گستره ظهور رسانیده است. کاشیگری و کاشی کاری در دوره صفویه از آرایه های ارزشمند وابسته به معماری است که با عناصر و جزئیات فراوان، پدیده ای بود که توجه دنیای معماری را در جهان به خود جلب کرد. از عناصر تزئینات می توان به کاشی کاری در بناهای این دوره اشاره کرد. آنان که با معماری اسلامی ایران آشنایی دارند بایستی از آگاهی های لازم در ارزش های هنری، طرح ها و نقوش، رنگ و لعاب و به طور کلی از اصول و قواعد و رموز کاشی کاری نیز بهرمند باشند. در این مقاله، کاشی های دوره صفویه و اصطلاحات مهم کاشی کاری آن دوره معرفی گردیده تا علاقمندان با تحولات کاشی گری این دوره آشنا شوند. در این میان، مسجد شیخ لطف الله یکی از شاهکارهای دوره صفویه می باشد که از لحاظ تزئینات و نقوش کاشی کاری مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. پژوهش مذکور، با روش تحلیلی- توصیفی و انجام مطالعات کتابخانه ای در زمینه آرایه های معماری به بررسی آنها پرداخته است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که کاشی کاری، یکی از عناصر تزئینی و بخش جدایی ناپذیر معماری اسلامی ایران به حساب می آید و استفاده از هنرهای متعدد کاشی کاری، جلوه و زیبایی خدایی را در مساجد به ارمغان می آورد.

تزئینات، کاشی کاری، دوره صفویه، مسجد شیخ لطف الله